Όλες οι ανθρώπινες έννοιες είναι
προβολές του ανθρώπινου πνεύματος
γι'αυτό σε τελική ανάλυση πολλές φορές είναι απατηλές. Δεν βλέπουμε την
πραγματικότητα
, την αντιλαμβανόμαστε (όπως νομίζουμε εμείς πως είναι). Ο,τι βλέπουμε είναι μια ερμηνεία της πραγματικότητας, που βασίζεται σε υποκειμενικά, ελαττωματικά ή προκατειλημμένα παραδείγματα. Αυτό έχει επιπτώσεις όχι μόνο στο πώς καταλαβαίνουμε τον κόσμο, αλλά και πώς καταλαβαίνουμε τους ανθρώπους... Όταν κάποτε ρώτησαν τον Ηράκλειτο πώς γνωρίζει όσα γνωρίζει απάντησε: «ερεύνησα τον εαυτό μου». Όμως δεν αρκεί μόνο η αυτογνωσία, χρειάζεται και η εμπάθεια... O Σωκράτης, μέσω της μεθόδου διαλόγου που είχε αναπτύξει, εκμαίευε (εξ ου και Μαιευτική Μέθοδος) από τον συνομιλητή του την
αλήθεια/γνώση
που είχε μέσα του αλλά δεν γνώριζε. Ο άνθρωπος δε μπορει να αναζητά αυτό που δε γνωρίζει γιατί τότε δεν ξέρει τί να αναζητήσει αλλά ούτε αυτό που γνωρίζει μπορεί να αναζητά γιατί το ξέρει ήδη. Ο άνθρωπος τίποτε νέο δε μαθαίνει, παρά μόνο παίρνει συνείδηση των όσων ήδη γνωρίζει. Η
γνώση (μάθηση)
είναι
ανάμνηση (ενθύμιση)
, υπάρχει λοιπόν η
ανάμνηση
μέσα μας...
Η εξέταση της έννοιας της ανθρωπότητας σ’ ένα αυστηρά οντολογικό πλαίσιο την υποβαθμίζει. Χωρίς τη διαχρονική της φύση και το χρονικό της προσδιορισμό, φαίνεται τοπικά ισόμορφη με την κοινωνία. Αλλά η κοινωνία δεν μπορεί παρά να αποτελεί μία εκφυλισμένη προβολή της αποτελεσματικής...
Αυτό που βλέπουμε μήπως είναι τελικά αυτό που σκεπτόμαστε;
Κοιτάζοντας γύρω μας, έχουμε πάντα τη βεβαιότητα ότι αυτό που βλέπουμε είναι μια πιστή αποτύπωση του πραγματικού κόσμου που μας περιβάλλει. Ο γνωστός νευροφυσιολόγος Vernon Mountcastle λέγει ότι «στην πραγματικότητα είμαστε φυλακισμένοι μέσα σε έναν εγκέφαλο και η μόνη μας επικοινωνία...
Γινόμαστε ο,τι κάνουμε - Πλαστικότητα και βελτίωση των δεξιοτήτων του εγκεφάλου
Οι έρευνες στον χώρο της εκπαίδευσης και των νευροεπιστημών έχουν καταστήσει σαφές ότι η εκπαίδευση προκειμένου να είναι αποτελεσματική , δεν πρέπει να είναι μονοδιάστατη, παθητική και γραμμική. Ο εγκέφαλος μας τροποποιείται καθημερινά τόσο ανατομικά όσο και λειτουργικά ως απάντηση...
Θεωρία των νοητικών μοντέλων (mental model theory)
Η θεωρία των νοητικών μοντέλων προϋποθέτει ότι οι άνθρωποι έχουν μια περιορισμένη ικανότητα λογικής σκέψης, αλλά ότι αυτή η λογική σκέψη μπορεί να εμποδίζεται από περιορισμούς της επεξεργασίας (π.χ. περιορισμένη μνήμη εργασίας, Johnson-laird 1983, 1995a,b, 1999; Johnson-laird & Byrne, 1991, 1993a, 1996)...
Γιατί δεν ψάχνουμε την ουσία; Ποιος ξέρει; Οι φίλοι μας δεν ζουν πια. Οι εχθροί μας έχουν στόχο το εφήμερο της ζωής. Για ποιο λόγο; Για την ασφάλεια της κοινωνίας; Για την ασφάλεια του συστήματος ή της αδράνειας; Γιατί τα άτομα είναι τόσο πολλά αλλά και ταυτόχρονα τόσο λίγα; Γιατί οι άνθρωποι είναι τόσο σπάνιοι; Υπάρχει λόγος;...
Σε αυτή την ενότητα θα ασχοληθούμε με τις διεργασίες οι οποίες μας επιτρέπουν να αντιμετωπίζουμε κάποιο λογικό πρόβλημα, να αναλύουμε μια σειρά παραδοχών ώστε να παράγουμε κάποιο συμπέρασμα, να αξιολογούμε τις πιθανότητες για κάποιο γεγονός κ.ο.κ. Π.χ., ξέρουμε ότι το άθροισμα των γωνιών...
Έστω δύο άνθρωποι: Α1 Α2... Έστω μία επικοινωνία..: Και η ανάδραση...: Για να γίνει ανθρώπινη χρειάζεται ένα νοητικό μοντέλο. Σε φάση ανάδρασης του συστήματος έχουμε... Η ανθρώπινη επικοινωνία λειτουργεί με τα νοητικά μοντέλα. Το μοντέλο Μ1 είναι ισομορφικό σε σχέση με την οντότητα Α1, αν δεν υπάρχει προβολή, αλλιώς...
Η ψευδαίσθηση των αισθήσεων και η νέα πραγματικότητα
H πλάνη βρίσκετε στη σκέψη (στη νοοτροπία) διότι η σκέψη επεξεργάζεται τις εντυπώσεις, τις πληροφορίες που εισέρχονται στον ψυχισμό μας μέσο των αισθήσεων. Ηράκλειτος: Πίστευε οτι ο άνθρωπος διαθέτει 2 όργανα για τη γνώση της αλήθειας. Την αίσθηση και τον λόγο. Απο αυτά, τη μεν αίσθηση η θεωρούσε απατηλή....
Η ελευθερία της βούλησης ως φυσικό-νοητικό φαινόμενο
Τι είναι «ελευθερία της βούλησης»; Σύμφωνα με τους φιλόσοφους, είναι η ιδιότητα ή ικανότητα που έχουμε να πράττουμε με δική μας απόφαση, κάτω από τον έλεγχό μας, χωρίς εξωτερικό εξαναγκασμό. Ελευθερία της βούλησης έχω όταν επαφίεται σε εμένα να επιλέξω μεταξύ τυχόν εναλλακτικών πράξεων. Όταν η απαρχή των....
Με τους χαμαιλέοντες, τα θεμέλια έγιναν φάροι της Ανθρωπότητας. Έτσι δημιουργήθηκε ο θρύλος της νοημοσύνης, που είναι το μέλλον της Ανθρωπότητας, μέσω της εξήγησης της αυτοθυσίας του Προμηθέα που δεν περίμενε από τους Ολύμπιους να βοηθήσουν την Ανθρωπότητα, διότι έβλεπε ότι ήθελαν μόνο και μόνο σκλάβους. Γι’ αυτό έμαθε μέσω του φωτός, τόσες επιστήμες στους ανθρώπους. Διότι ήξερε ότι μόνο η ουσία μπορεί ν’ αντισταθεί στην εξουσία...
Νίκος Λυγερός: Όταν δεν ξέρεις τι αξίζεις, κοίτα πως σε βλέπει ο άλλος
Πολλοί σας λένε, σε όλους εσάς εδώ, ότι είσαστε γραφικοί, γιατί μιλάτε για πράγματα του «κατά Λουκά» και λένε ότι πρέπει να έχεις μια ρεαλιστική προσέγγιση. Και τώρα πρέπει να σκεφτούμε ορθολογικά. Σου λένε, π.χ. -αυτό είναι το ωραίο- ακόμη και να απελευθερωθεί η Κωνσταντινούπολη...
Το μοναστήρι είχε κλείσει. Δεν περίμενε κανένα πια. Αυτό πίστευαν τουλάχιστον οι καλόγριες. Δεν είχε πει τίποτα. Κοίταξε τον ουρανό. Αυτός θα ήταν ο τρούλος της εκκλησίας. Είχε μάθει για την απαγόρευση. Κι έπρεπε να βρει τον Πέτρο. Όσο πιο γρήγορα γίνεται, σκέφτηκε. Έτσι άρχισε ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα...
Μια Κυριακή σαν Πασχαλιά θα ξανανθίσει ο κόσμος γιατί πιστεύει στην αυτοθυσία και το λουλούδι που γεννήθηκε όταν το φως έλαμψε για δεύτερη φορά την ώρα της ανάγκης όταν πια
κανείς δεν πίστευε στην Κυριακή την επόμενη ενώ ήρθε!
Για την ελληνική ΑΟΖ και τον ελληνικό ζεόλιθο, πρέπει να σκεφθείς ότι έχεις αυτό που θες και αν το θες, έχεις αυτό που αξίζεις. Έχουμε στρατηγικό ορυκτό πλούτο και στη θάλασσα και στη ξηρά κι αναρωτιόμαστε ακόμα και τώρα τι πρέπει να κάνουμε για ν’αλλάξουμε τα δεδομένα της οικονομίας της πατρίδας μας έχουμε γεμίσει με ειδικούς ασχετοσύνης που δεν ξέρουν καν τι είναι επιστήμη για να δικαιολογήσουν πολιτικές απραξίες ενώ δεν μπορεί να υπάρχει καμιά δικαιολογία. Οι υδρογονάνθρακες και ο ζεόλιθος δεν είναι αφαιρετικές έννοιες μαθηματικών μοντέλων αλλά ελληνικής πραγματικότητας που πρέπει να αξιοποιήσουμε για ν’ αποφύγουμε και τις πιέσεις που δεχόμαστε από ενέργειες που καταπατούν παντελώς τους ανθρώπους και το περιβάλλον. Τώρα θέλουμε δε θέλουμε, οι ΑΟΖ και Ζεόλιθος ανήκουν στην υψηλή στρατηγική της Ελλάδας. Κι αν μερικοί λένε ότι είναι μόνο λόγω ανάγκης που εμφανίστηκαν αυτά τα θέματα πρέπει να θυμηθούν ότι ακόμα και ο Χριστός εμφανίστηκε για τον ίδιο λόγο. Σημασία έχει τώρα η υλοποίηση μιας αναμονής που έγινε ετοιμότητα λόγω της προετοιμασίας μας αφού τώρα γνωρίζουμε και τα μεγέθη και τα αποτελέσματα. Η πατρίδα μας χρειάζεται όχι μόνο ανάπτυξη αλλά πρώτα από όλα ανάκαμψη. Αυτό θέλει η πατρίδα και ο λαός μας, όλα τα άλλα είναι είναι απλώς λεπτομέρειες μικροπολιτικής.
Η ανάκαμψη της Ελλάδας δεν επηρεάζεται από εξωτερικούς παράγοντες που αφορούν ειδικά οικονομικά προβλήματα. Η ανάκαμψη είναι πρώτα θέμα Ελληνισμού. Μπορεί να φαίνεται ως ένας άθλος, αλλά έχουμε καταφέρει πολλούς και δεν είναι αυτό που μας φοβίζει. Ο Ελληνισμός είναι από μόνος του μια διαχρονική καινοτομία και γι’ αυτό το λόγο αποτελεί δώρο του Χρόνου στην Ανθρωπότητα. Η ανάκαμψη αρχίζει πρώτα με την απελευθέρωση των κατεχομένων που έχουμε στο μυαλό μας. Διότι δίχως ελευθερία η ζωή δεν έχει καμία αξία και εκφυλίζεται ως ύπαρξη. Η ανάκαμψη της Ελλάδας είναι λοιπόν θέμα αυτοπεποίθησης. Στη συνέχεια το εργαλείο της υλοποίησης είναι ο στρατηγικός ορυκτός πλούτος. Και το παράδειγμα της ΑΟΖ και του Ζεόλιθου είναι χειροπιαστά. Αν επιπλέον τα συνδυάσουμε με την καινοτομία, τότε έχουμε όλα τα συστατικά για να ζήσουμε τα αποτελέσματα της μνήμης μέλλοντος.
Αν η Ελλάδα δεν έχει αξιοποιήσει τους φυσικούς πόρους που διαθέτει είναι πρώτα από όλα, θέμα άγνοιας και στη συνέχεια φοβιών. Με την πάροδο του χρόνου, ο ελληνικός λαός έμαθε τι σημαίνει ΑΟΖ και τι είναι ο ζεόλιθος. Με τις γνώσεις που έχει αποκτήσει πια, έχει αρχίσει να ξεπερνά τις φοβίες του και διεκδικεί πλέον τα κυριαρχικά του δικαιώματα αλλά και τον ορυκτό του πλούτο διότι έχει αντιληφθεί ότι πρόκειται για στρατηγικά αποθέματα. Τώρα με τις εξελίξεις το πιο σπουδαίο δεν είναι γιατί δεν έγινε τίποτα, αλλά πότε θα κάνουμε πραγματικά κάτι. Η θέσπιση και οι οριοθετήσεις της ΑΟΖ είναι τα πρώτα στάδια για την αξιοποίησή της μετά τους γύρους παραχώρησης και η αδειοδότηση των περιοχών του ζεόλιθου είναι τα προαπαιτούμενα για την υλοποίηση της υψηλής μας στρατηγικής.
Οι λύσεις ανήκουν στη στρατηγική, στον τομέα της οικονομίας βρίσκονται απλώς τα προβλήματα. Έτσι όταν προσπαθούμε να λύσουμε τα οικονομικά προβλήματα με οικονομικό τρόπο, είναι άτοπο διότι χρειάζονται μαθηματικά και στρατηγική σκέψη. Όταν εξετάζουμε τη θεωρία παιγνίων μετά τη θεωρία αποφάσεων και πριν τη θεωρία αγορών, αντιλαμβανόμαστε αμέσως τη συμβολή της στρατηγικής στην οικονομία. Και ο λόγος είναι απλός, αφού τα μαθηματικά είναι διαχρονικά εργαλεία και η στρατηγική είναι δομημένη πάνω στο πριν για να προετοιμάζει το μετά. Η οικονομία δεν είναι μία κλειστή δομή και δέχεται επιρροές από άλλους τομείς για την επίλυση προβλημάτων. Έτσι και στην πραγματικότητα, είναι οι στρατηγικές λύσεις της οικονομίας που αλλάζουν τα πράγματα κι όχι οι οικονομικές λύσεις της στρατηγικής. Η στρατηγική είναι το υπόβαθρο του επιφαινομένου της οικονομίας.
Νίκος Λυγερός - Οι στρατηγικές λύσεις είναι εφικτές
Οι στρατηγικές λύσεις είναι εφικτές, διότι είναι στρατηγικές κι όχι οικονομικές. Το πρόβλημα των λύσεων, όπως είναι η αξιοποίηση της ελληνικής ΑΟΖ και η εξόρυξη του ελληνικού ζεόλιθου, δεν προέρχεται από το αν είναι εφικτές ή όχι. Αλλά από την παρατήρηση του Leonardo da Vinci. Με άλλα λόγια πρέπει να πειστεί η κοινωνία μιας εποχής ότι θα είναι ικανή να εφαρμόσει ένα νοητικό σχήμα που δεν είχε επινοήσει και που δεν είχε κατανοήσει. Το χαρακτηριστικό τους είναι το διαχρονικό τους στοιχείο. Έτσι σε βάθος χρόνου όχι μόνο θα υπάρξουν αλλά θα παίξουν κι ένα στρατηγικό ρόλο στο θέμα της ανάκαμψης της πατρίδας μας. Η δυσκολία προέρχεται από την αδράνεια και την ηττοπάθεια της κοινωνίας. Όμως ο Ελληνισμός συνεχίζει την πορεία του με το απέραντο γαλάζιο και με την πέτρα της ζωής, ξεπερνώντας τα κοινωνικά εμπόδια, γιατί ασχολείται αποκλειστικά με την Ανθρωπότητα και την προστασία του ελεύθερου λαού μας.
Στη στρατηγική είναι αποτελεσματικότερο να σκέφτεσαι το τέλος πριν την αρχή, γιατί μ’ αυτόν τον τρόπο οργανώνεσαι μεθοδολογικά με την συλλογή των εμποδίων που καθορίζουν περισσότερο την πορεία μας παρά τον στόχο. Ο στόχος καθώς δεν ανήκει στη στρατηγική, αλλά λειτουργεί ως μεταστρατηγική οντότητα μ’ ένα καταλυτικό τρόπο. Έτσι οι αντιδράσεις θα ενεργοποιηθούν από το πλαίσιο του, για να μετατραπεί σε πεδίο. Αν δεν προετοιμαστείς από το τέλος δεν μπορείς να ξέρεις πώς θ' αρχίσεις για να επιτευχθεί το αποτέλεσμα και θα αυτοσχεδιάζεις με όλα τα προβλήματα που θα έρχονται χωρίς να σε βοηθούν, αλλά να σ' απασχολούν καθημερινά. Επίσης όταν οι στόχοι είναι υψηλού επιπέδου, τότε η προετοιμασία είναι ακόμα πιο απαραίτητη, αφού χρειάζεται προπόνηση και πρόβα για να υπάρξει η παράσταση που έχει νόημα μόνο και μόνο αν ακολουθεί το νοητικό σχήμα του έργου, αλλιώς θα είναι μόνο και μόνο ένας εκφυλισμός. Η ουσία βασίζεται στην παραγωγή του έργου κι όχι απλώς στον τερματισμό. Όταν ο τερματισμός είναι ήδη στόχος, τότε ο στόχος δεν αξίζει. Διότι στο τέλος, χρειαζόμαστε μια αλλαγή φάσης κι όχι απλώς τη λήξη μιας διαδικασίας που δεν έχει συνέχεια. Το τέλος μ' αυτόν τον τρόπο γίνεται αρχή. Ενώ αλλιώς είναι η αρχή που τελειώνει δίχως ν' αλλάξει την πραγματικότητα, γιατί τερμάτισε ως ύπαρξη δίχως να γίνει ζωή. Όμως η Ανθρωπότητα και ο Χρόνος θέλουν ζωές για να ζήσουν κι όχι μόνο υπάρξεις δίχως τελεολογία.
Ενώ ο καθένας λέει ότι παλεύει για τη μάχη της ζωής και οι περισσότεροι λένε στην τελική δεν παλεύεται, στην πραγματικότητα βλέπουμε ότι σχεδόν κανένας δεν είναι σωστά προετοιμασμένος. Έτσι αυτοσχεδιάζει χωρίς μεθοδολογία και σπαταλά μια απίστευτη ποσότητα χρόνου για να παράγει ελάχιστα, που δύσκολα ανήκουν στο έργο. Το αρχικό λάθος προέρχεται από την έλλειψη διαχείρισης του χρόνου, γιατί δεν αναλύονται οι διαφορές μεταξύ πλαισίου, πεδίου, πεδίου δράσης και πεδίου μάχης. Κατά συνέπεια βρισκόμαστε γρήγορα στο πεδίο μάχης δίχως τα κατάλληλα εφόδια. Αν κωδικοποιήσουμε αυτά τα στάδια και κάνουμε μια μεταφορά δομής, θα δούμε τα πράγματα μ’ έναν πιο ορθολογικό τρόπο που ετοιμάζει μια στρατηγική πορεία. Για τη ζωή το πλαίσιο είναι η νοόσφαιρα, το πεδίο η πραγματικότητα, το πεδίο δράσης η δραστηριότητα και το πεδίο μάχης η μαχητικότητα που έχουμε. Το τελικό στάδιο εξετάζεται μέσω του αποτελέσματος, αλλά όχι τα προηγούμενα που σχετίζονται περισσότερο με τα εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσουμε. Εδώ η νοημοσύνη λειτουργεί για τον εντοπισμό αυτών των εμποδίων που θα αντιμετωπιστούν μέσω της σκέψης. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί δεν κάνουν σωστή εκτίμηση της δυσκολίας λόγω έλλειψης ανάλυσης μέσω αυτών των σταδίων και βιάζονται να λύσουν τα προβλήματα χωρίς μεθοδολογία και συνήθως έρχεται η ήττα που ονομάζουν αποτυχία, διότι θεωρούν ότι οφείλεται στη δράση της τύχης, ενώ έχουν απλώς ανάγκη στρατηγικής καθοδήγησης για να πετύχουν αδιανόητα κατορθώματα.
Νίκος Λυγερός - Πλαίσιο, πεδίο και πεδίο μάχης
Ακόμα και στο στρατηγικό περιβάλλον δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα των διαφορών μεταξύ των εννοιών πλαισίου, πεδίου και πεδίου μάχης. Συνήθως, οι δυο πρώτες θεωρούνται ταυτόσημες και η τρίτη συστατικά πλεονασμός. Η ιδέα της απλοποίησης σε ακραίο επίπεδο δημιουργεί και τον εκφυλισμό. Επιπλέον, η λεγόμενη εμπειρία, η οποία δεν είναι παρά ένα συνονθύλευμα λαθών, μας οδηγεί στο λανθασμένο συμπέρασμα ότι η έννοια του πεδίου μάχης δεν μπορεί να αναλυθεί σε πιο βασικά σχήματα. Για να αναδείξουμε αυτόν τον προβληματισμό, ας εξετάσουμε την περίπτωση ενός στρατηγικού παιγνίου από τη πλευρά της νοητικής στρατηγικής: το σκάκι. Στην ερώτηση: τι είναι σκακιέρα; Υπάρχουν μόνο σπάνια άτομα που μπορούν να απαντήσουν σωστά και με ακρίβεια. Η δυσκολία προέρχεται από την εμπειρία. Ως παίγνιο, το σκάκι, το οποίο δίνει σημασία στη μάχη, κρύβει την πραγματική ουσία της σκακιέρας. Είναι λοιπόν σημαντικό σε ένα στρατηγό να ακούει τις συμβουλές του στρατηγιστή που εξετάζει και το υπόβαθρο μιας σκηνής, πριν υπάρξει καν η δράση κι η παράσταση. Τα χαρακτηριστικά της σκακιέρας αποτελούν το σύνολο της έννοιας αυτού του πλαισίου. Και σε αυτό το παράδειγμα, η μετατροπή του πλαισίου σε πεδίο σχετίζεται αποκλειστικά με τον κανόνα του λευκού τετραγώνου. Το πεδίο, για να γίνει επιτέλους πεδίο μάχης, πρέπει να ενισχυθεί με τα πιόνια και τα κομμάτια με τους κανόνες κίνησης, για να υπάρξει δράση εκ μέρους των δυο παικτών. Αυτή η νοητική προσέγγιση του παιγνίου μας δίνει τη δυνατότητα και να ερμηνεύσουμε την αναγκαιότητα του μικρού και μεγάλου ροκέ. Διότι, αν η σκακιέρα είχε άλλο σχήμα π.χ. κυλινδρικό ή σφαιρικό κι όχι επίπεδο, τότε τα ροκέ όχι μόνο δεν θα ήταν απαραίτητα, αλλά θα γίνονταν κι επικίνδυνα λόγω της εξαφάνισης της γωνίας. Αυτό το σημείο της σκακιέρας είναι από τα πιο ισχυρά για τον παίκτη που θέλει να κρατήσει μια θέση. Με αυτόν τον τρόπο διαθέτουμε αντικειμενικά εργαλεία για να μελετήσουμε πραγματικές περιπτώσεις και ιστορικές καταστάσεις. Διότι η έννοια της σκακιέρας μέσου του σημείου της γωνιάς εξηγεί π.χ. ότι ο πραγματικός σκοπός της καταστροφής της Σμύρνης δεν ήταν η Σμύρνη αλλά η κατάληψη της Ανατολικής Θράκης, η οποία αποτελούσε γωνιά στην οθωμανική σκακιέρα εκείνης της εποχής κι όχι μόνο.
Τα παιδιά είναι μικροί άνθρωποι. Σιγά-σιγά τους ονομάζουμε μόνο μικρούς και ξεχνάμε το άνθρωποι και σιγά-σιγά τους ονομάζουμε παιδιά, άρα δεν είναι ακριβώς άνθρωποι. Ενώ στην πραγματικότητα είναι οι επόμενοι άνθρωποι. Όταν συνειδητοποιήσεις ότι τα παιδιά είναι οι επόμενοι άνθρωποι, θα καταλάβεις ότι εμείς είμαστε οι προηγούμενοι. Μετά λες εφόσον είμαι ο προηγούμενος, τι θα αφήσω στους επόμενους. Άρα η ιδέα είναι η έννοια της συνοχής και το πώς μπορεί ο ένας να δώσει στον άλλον, θα δημιουργήσει την έννοια της συνέχειας. Πολύ συχνά αναρωτιόμαστε τι μας έχουν αφήσει οι προηγούμενοι, άρα το ονομάζουμε κληρονομιά. Έχει ενδιαφέρον γιατί ονομάζουμε κληρονομιά και αυτό που θα αφήσουμε στους επόμενους, ενώ δεν είναι το ίδιο. Δηλαδή στην έκφραση πάρε-δώσε δεν είναι πάρε-πάρε ούτε δώσε-δώσε. Στην πραγματικότητα η κληρονομιά και η έννοια της συνέχειας διαμορφώνει ένα πλαίσιο το οποίο αν το σκεφτούμε καλά στηρίζεται πάνω σε ένα χριστιανικό νοητικό σχήμα το οποίο είναι Αγάπα τον πλησίον σου.
Δομικά η Κωνσταντινούπολη αποτελεί την αιχμή του δόρατος της Ευρώπης κι όχι της Ασίας, γιατί είναι η άκρη και η κορυφή της γωνίας της Θράκης. Δημιουργείται γύρω ένα τοποστρατηγικό τρίγωνο με δύο θαλάσσιες πλευρές, οι οποίες είναι οι πιο ανθεκτικές λόγω του υγρού στοιχείου και μια ηπειρωτική. Όταν μιλούμε για την Άλωση του 1453, ξεχνούμε να αναδείξουμε το γεγονός ότι έγινε μέσω της Θράκης κι όχι μέσω της Ασίας, μετά από την κατάληψη όλων των κάστρων που προστάτευαν ως δίκτυο την ευρωπαϊκή της πλευρά. Αν επιπλέον θυμηθούμε ότι η ανακατάληψη του 1261 από τον Αλέξιο Στρατηγόπουλο έγινε από την ίδια πλευρά, μπορούμε να καταλάβουμε γιατί οι Συνθήκες Σεβρών και Λωζάνης προέβλεπαν και προβλέπουν μια αποστρατικοποιημένη ζώνη από αυτήν την πλευρά.
Η Θράκη σταματά χρονοστρατηγικά στην Κωνσταντινούπολη κι οποιοσδήποτε εκφυλισμός αυτού του στρατηγικού νοητικού σχήματος καταντά επικίνδυνος σε επίπεδο υψηλής στρατηγικής. Πρακτικά, αν συμπεριλάβουμε στη σκέψη μας το γεγονός ότι η Ευρώπη είναι μια τοποστρατηγική γωνία με τον Ατλαντικό Ωκεανό, τη Μεσόγειο θάλασσα και τα Ουράλια Όρη, τότε καταλαβαίνουμε ότι η Κωνσταντινούπολη θα απελευθερωθεί από την ευρωπαϊκή πλευρά, γιατί είναι αποκομμένη από την ασιατική. Δεν είναι, λοιπόν, ανάγκη να αναρωτιόμαστε ποιο θα είναι το μέλλον της, αφού η μνημοσύνη δίνει την απάντηση. Ας το υπενθυμίσουμε για να προετοιμαστούμε ως Ελληνισμός που ζει με τους αιώνες κι όχι με τα χρόνια.
Nikos Lygeros - Constantinople did not fall because of Asia
Translated from the Greek by Athena Kehagias
Structurally, Constantinople constitutes the cutting edge of Europe and not of Asia, because it is the edge, and the angle top of Thrace. Created around a topostrategic triangle with two sea sides, which are more resistant due to the fluid element and also a mainland side.
When we are talking about the Fall of 1453, we forget to emphasize on the fact, that it occurred through Thrace and not through Asia, following the conquest of all the fortresses that protected as a network, its european side.
If furthermore we recall, that the reconquest of 1261 by Alexios Strategopoulos was made possible from the same side, then we could understand why the Sevres and Lausanne Treaties foresaw and foresee, for a buffer zone on this particular side.
Thrace stops chronostrategically in Constantinople, and any degeneration of this strategic mental scheme, results in being dangerous in regards to a level of high strategy.
In actual fact, if we include in our way of thinking, that Europe is a topostrategic angle, with the Atlantic Ocean, the Mediterranean Sea and the Ural Mountains, then we could understand that Constantinople will be liberated from the European side, as geographically it is cut off from the Asian one.
Therefore, there is no need to ask ourselves, what will its future be, as the mnemosyne gives the answer.
So let's keep reminding ourselves, in order to be prepared as the Hellenism, which lives on by the centuries, rather than years.
Η έννοια άξιος χαρακτηρίζει την επιλογή μας. Δεν θα πούμε ποτέ κάποιον νεκρό, νομοταγή. Ο άξιος πρέπει πάντα να είναι νόμιμος; Όλοι ξέρουμε ακριβώς ότι άμα υπάρχει π.χ. ένα κατοχικό καθεστώς μία τουρκοκρατία, το να είστε νομοταγής σημαίνει ότι συνεργάζεστε με το καθεστώς που καταπατά το λαό σας. Άρα εμείς αυτό που καταλαβαίνουμε, ειδικά μέσω του παραδείγματος της εκκλησίας στην περίοδο της τουρκοκρατίας, η εκκλησία σίγουρα σε περίοδο ειρήνης δεν θα πει μην ακολουθείτε τον νόμο. Έχει ενδιαφέρον όμως, όταν παίρνει θέση σε περίοδο κατοχής και λέει: δεν πρέπει να ακολουθήσεις, γιατί δεν είναι νόμος. Άμα το σκεφτούμε ότι, σε αυτήν την στιγμή μπορεί να ακολουθεί το νοητικό σχήμα της Αντιγόνης, μπορεί να φαίνεται ανορθόδοξο. Όμως στην πραγματικότητα είναι το σημείο αναφοράς. Η εκκλησία ασχολείται με το πρέπον, το οποίο θα συνδυαστεί με το δέον. Αυτό που είναι σημαντικό λοιπόν είναι: ποια είναι η θέση μας, όταν υπάρχει επιλογή. Δηλαδή, έχουμε μια φάση σκλαβοσύνης και λέμε: να το δεχτώ ή όχι; Δέχομαι, αποδέχομαι. Για ποιον λόγο; Υπάρχει σκοπός; Έχει νόημα; Αυτό που λέει λοιπόν ο Ελληνισμός είναι πολύ απλό, λέει ότι δεν υπάρχει λόγος να ακολουθήσεις τον νόμο, αν αυτός καταπατά τις αξίες. Αν το σκεφτούμε λοιπόν είναι κάπως παράξενο, είναι ότι ο Ελληνισμός βάζει τις αξίες πάνω από τον νόμο. Είναι σαν να έχετε μία υπερνομολογία που λέει: θα έχεις δικαίωμα να κάνεις νομοθέτη ό,τι θες, αλλά πρόσεξε, όχι αυτό. Έχει ενδιαφέρον λοιπόν, γιατί αυτό είναι τα θεμέλιά μας. Αν σκεφτούμε τώρα ότι είμαστε ακόμα εδώ, μετά από αιώνες, και συνεχίζουμε να πιστεύουμε σε αυτές τις αξίες, ξέρουμε πολύ καλά ότι δίνουμε μεγάλη σημασία στους νεκρούς και τώρα, παρ' όλο που η κοινωνία δεν μας διευκολύνει, η κοινωνία έχει την τάση να δημιουργεί τα γηροκομεία. Τα γηροκομεία αρχικά θεωρούμε ότι είναι για το καλό. Στην πραγματικότητα τα γηροκομεία είναι για να μπορούμε να έχουμε νεκρούς χωρίς να τους βλέπουμε. Τους έχουμε βάλει λίγο πιο πέρα και λες: εκεί πέρα θα τους φροντίζουν. Στην πραγματικότητα είναι εσάς που φροντίζουν. Δεν θέλετε να σας ενοχλήσει ο θάνατος. Θεωρούμε ότι είναι απαράδεκτο, όταν έχεις έναν δικό σου που θέλει να πεθάνει σπίτι του. Του εξηγείς ότι είναι καλό να πεθάνεις αλλού και μετά, εφόσον πέθανε αλλού, πηγαίνεις και τον βλέπεις στον τάφο του εκεί. Μα δεν σου ζήτησε τίποτα. Άρα βλέπετε λοιπόν ότι το κοινωνικό έρχεται δήθεν για να βοηθήσει. Αλλά στην πραγματικότητα είναι για να βοηθήσει τους ζωντανούς. Ο Ελληνισμός βοηθάει του νεκρούς. Διαβάζουμε τους νεκρούς, γράφουμε για τους αγέννητους. Αυτό το σχήμα είναι πάρα πολύ ορθολογικό. Απλώς μέσα στο παρόν μάς φαίνεται παράξενο. Ενώ πατάμε σε μεγάλη γέφυρα που είναι το παρελθόν και το μέλλον. Αν σκεφτούμε λοιπόν ότι αυτή η γέφυρα είναι το βιβλίο, τότε μπορεί αυτό να φανεί ακόμα και φυσιολογικό. Εξετάζουμε αυτό το θέμα λόγω της συνέχειας. Όταν λέμε λοιπόν ότι δίνουμε μεγάλη σημασία στους νεκρούς είναι πολύ απλό. Είναι σαν να σας λέμε ότι δίνουμε μεγάλη σημασία σε αυτούς που παρήγαν έργο. Όχι που παράγουν, γιατί αυτό δεν το ξέρουμε. Αυτοί το έκαναν, το ξέρουν.
Η διδαχή του Χριστού, η διδασκαλία του Χριστού, για όσους δεν το έχουν καταλάβει, αφορά το τι κάνουμε τώρα, το τι κάνουμε μετά δεν έχουμε να ασχοληθούμε. Eίναι άλλο πλαίσιο. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία σε όλα αυτά που λέει ο Χριστός, είναι ότι έκανε μία τεράστια καινοτομία, που δεν ακολουθεί απλώς τις εντολές, οι οποίες είναι πάντοτε αρνητικές με την ιδέα "μην κάνεις αυτό, μην κάνεις αυτό". Και εξηγεί στους ανθρώπους τι πρέπει να κάνουμε. Το τι πρέπει να κάνουν είναι να αγαπούν ο ένας τον άλλον πλησίον. Η ιδέα θα μπορούσα να απαντήσω, αν θέλετε και λίγο πιο ορθολογικά, είναι η εξής: όταν κάνουμε πειράματα στον τομέα της ρομποτικής και των γνωστικών επιστημών, βάζουμε διάφορα ρομπότ που έχουν δικαίωμα να κάνουν ό,τι θέλουν. Αυτό που βλέπουμε είναι το εξής: αυτά που πειράζουν τα άλλα, τα καταφέρνουν καλά στην αρχή, δηλαδή έχουν καλύτερη απόδοση. Σε βάθος χρόνου, αυτό που βλέπουμε είναι ότι τα ρομπότ που κάνουν καλό σε αυτόν που τους κάνει καλό, τα καταφέρνουν καλύτερα. Σε κάποια φάση αρχίζουν να εντοπίζουν ότι ένα ρομπότ δεν κάνει καλό. Με αυτό δεν λειτουργούν πια και λειτουργούν με τα άλλα. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι αρχικά θα πιστεύαμε ότι, άμα βάλουμε ανεξάρτητες οντότητες και έχουμε δυο-τρεις αρνητικές, θα χαλάσουν όλη την πιάτσα, στην πραγματικότητα χαλάνε τον εαυτό τους, γιατί μετά υπάρχει το θέμα της ανταπόδοσης. Όταν κάνουν λοιπόν αυτές τις συνεχώς αρνητικές κινήσεις, είναι στην πραγματικότητα αρνητικό σε βάθος χρόνου. Ενώ σε βάθος χρόνου η θετικότητα αυτή εμφανίζεται. Σε βάθος χρόνου φαίνεται και η ποιότητα. Άρα λέω ότι αυτό που μας λέει ο Χριστός, η ιδέα είναι ότι πρέπει να ακολουθούμε μια διδασκαλία που αφορά το θετικό στοιχείο, δηλαδή την ανθρωπιά. Εγώ πιστεύω στην ανθρωπιά, όχι απλώς επειδή είναι πίστη, αλλά επειδή αυτό βλέπω ότι λειτουργεί και αυτό που μας λέει ο Χριστός είναι ότι αν είσαι ανθρώπινος, θα έχουμε περισσότερη ανθρωπιά, τότε θα μπορούμε να νιώσουμε την Ανθρωπότητα και σιγά-σιγά αλλάζουμε.
Εθνικός Ύμνος - Εκδήλωση μνήμης για τη γενοκτονία των Αρμενίων. Ανάκτορα των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου, Κέρκυρα. Σάββατο 2 Μαΐου 2015, ώρα: 20.30.
Χαιρετισμός του Πρέσβη της Αρμενίας στην Ελλάδα Gagik Ghalatcian για τη γενοκτονία των Αρμενίων. Ανάκτορα των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου, Κέρκυρα. Σάββατο 2 Μαΐου 2015.
Διάλεξη του Νίκου Λυγερού στην εκδήλωση με θέμα: "Γεωπολιτική της Αρμενίας κατά τις αρχές του 20ου αιώνα-Γενοκτονία". Ανάκτορα των Αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου, Κέρκυρα. Σάββατο 2 Μαΐου 2015, ώρα: 20.30.
Κάθε φορά που ζωγραφίζετε το θύμα, κάθε γραμμή που βάζετε, το σκίτσο γίνεται όλο και πιο ανθρώπινο, μέχρι στο τέλος από τα ανθρώπινα κάρβουνα να γίνει η αναπαράσταση της εικόνας. Το πρώτο πράγμα που προσπαθούν να κάνουν οι γενοκτόνοι, είναι να σβήσουν την εικόνα και όχι μόνο την ύπαρξή σας. Δηλαδή προσπαθούν να σκοτώσουν τον επόμενο και γι' αυτό το λόγο σκοτώνουν και τις γυναίκες που είναι έγκυες και σκοτώνουν το παιδί που δεν έχει ακόμα γεννηθεί. Eδώ είναι ακόμα πιο τρομερό - άμα το σκεφτείτε σαν έγκλημα - γιατί ο άλλος δεν πρόλαβε καν να γεννηθεί, ενώ ήταν ήδη ένοχος. Άρα, ήδη η σύλληψη είναι ενοχή για τον γενοκτόνο που καταλαβαίνετε τώρα πόσο βάρβαρος μπορεί να είναι. Μπαίνω λοιπόν στην ιδέα ότι, κάθε φορά που ζωγραφίζετε ένα θύμα, είναι ήδη μία αντίσταση στη βαρβαρότητα, γιατί έχουν κάνει ό,τι μπορούν για να μην υπάρχει αυτό το υλικό. Κάθε φορά που βλέπω μια αίθουσα και βλέπω κενές καρέκλες, εγώ φαντάζομαι ότι στις κενές είναι τα θύματα. Μπορεί να είναι λίγοι από εσάς που έχουν αυτή την ικανότητα. Όταν μιλάμε λοιπόν για γενοκτονία, να θυμάστε ότι η αίθουσα είναι πάντα γεμάτη. Να θυμάστε ότι θα ήθελαν οι γενοκτόνοι να είναι πάντα άδεια, αλλά αυτό που θα ήθελαν οι γενοκτόνοι είναι να μην μιλάτε καθόλου. Για να μιλάτε όμως, πρέπει να έχετε μάθει, για να έχετε μάθει πρέπει να έχετε διαβάσει, για να έχετε διαβάσει πρέπει να είσαστε η συνέχεια.