Νίκος Λυγερός: Στρατηγική και οικονομία & Master Classes

Σπάνια η στρατηγική είναι οικονομική και σπάνια η οικονομία είναι στρατηγική. Αυτή η σπανιότητα δεν σημαίνει απαραίτητα ότι τα δύο γνωστικά αντικείμενα δεν έχουν κοινή τομή. Απλώς σπάνια υπάρχουν ειδικοί και στους δύο τομείς. Η τέχνη της μίας φοβίζει την επιστήμη της άλλης, κι όμως η θεωρία παιγνίων καθώς το απέδειξε ο John Nash είναι ικανή να συνδυάσει και τις δύο και το ίδιο ισχύει και για την θεωρία αγορών, η οποία γενικεύει την προηγούμενη, όταν το πλήθος των παικτών είναι πάρα πολύ μεγάλο. Ένα άλλο πρόβλημα που παρουσιάζεται και αποδεικνύει την αλληλεπίδραση μεταξύ των δύο, είναι ότι η οικονομία μπορεί να έχει στρατηγικές επιπτώσεις και η στρατηγική να έχει οικονομικές επιπτώσεις. Στις μέρες μας δίνεται μεγάλη έμφαση στην οικονομία λόγω έλλειψης στρατηγικής. Κατά συνέπεια όλοι ψάχνουν λύσεις στον τομέα της οικονομίας, ενώ εκεί βρίσκονται απλώς τα προβλήματα, οι λύσεις ανήκουν στην στρατηγική. Και δίχως αυτήν οι επιπτώσεις θα εμφανιστούν ακόμα σε πιο σοβαρό επίπεδο στην σφαίρα της. Ένα απτό παράδειγμα αποτελείται από τις προσπάθειες της μικροπολιτικής να λύσει πρόβλημα μακροοικονομίας. Έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον ως νοητικό σχήμα η εφαρμογή της μακροπολιτικής στην οικονομία. Διότι δεν είναι με μικροοικονομικά μοντέλα που θα καταφέρουμε να λύσουμε οποιοδήποτε σοβαρό οικονομικά πρόβλημα. Διότι αυτός που έχει μόνο την τακτική ως στρατηγική, είναι καταδικασμένος ήδη στο επιχειρησιακό επίπεδο. Η προσέγγιση της μακροπολιτικής έχει το επίπεδο αλλά και το ύφος της υψηλής στρατηγικής. Δεν μπορούμε απλώς να δρούμε παθητικά αλλιώς θυμίζουμε το ανέκδοτο της Κορσικής, όπου προτείνεται σε αυτόν που σκέφτεται να δουλέψει, να καθίσει. Η σκέψη είναι και αυτή μια επένδυση, μόνο που χρειάζεται χρόνο για να αναπτυχθεί μια ανθεκτική στρατηγική. Παρουσιάζοντας συνεχώς σε όλους ότι τα οικονομικά προβλήματα είναι καθημερινά και πρέπει να δοθεί μια καθημερινή μάχη για το καθένα, εξαφανίζουμε τον ρόλο της σκέψης. Διότι στην ουσία παράγουμε ένα σημείο τριβής στην εφοδιαστική αλυσίδα στο πλαίσιο της νοόσφαιρας. Η τοπική επίλυση προβλημάτων δίχως ολική προσέγγιση, αντιμετωπίζει εκ φύσης το εμπόδιο του ορίζοντα και οι διαδοχικές τροποποιήσεις δίχως στρατηγική δεν μπορούν να βρουν ούτε τη βέλτιστη λύση ούτε την ανθεκτική. Και οι κινήσεις με κίνητρα αλλά χωρίς σκοπό δεν δικαιολογούν ούτε την ίδια τους την ύπαρξη, ακόμα και αν επιτρέπουν σε ειδικούς να παραμείνουν στις θέσεις τους. Ενώ η πραγματικότητα αλλάζει μόνο με πράξεις που έχουν ένα όραμα, που προσπερνούν την ουτοπία και σκέφτονται το αδιανόητο για να δημιουργήσουν την επόμενη πραγματικότητα. Το θέμα δεν είναι πρόβλημα αλλά το πρόβλημα είναι θέμα και όχι μόνο ρεαλισμού, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι. Ο ρεαλισμός σε φάση κρίσης προκαλεί και αδράνεια. Εξετάζουν το θέμα του κόστους και δεν μελετούν το πρόβλημα του κέρδους, διότι θεωρούν ότι η έλλειψη ήττας είναι ήδη μια νίκη, ενώ δεν έχει αλλάξει τίποτα. Η εφαρμογή υψηλής στρατηγικής παρουσιάζεται ως αδιανόητη από τους πολιτικούς, ενώ επιβάλλεται από την μακροπολιτική. Είναι απλώς θέμα χρόνου να το αποδεχθούν και να γίνει πραγματικότητα από άλλους.

Νίκος Λυγερός, "Στρατηγική και Οικονομία", Ρόδος 29/11/11

Δελτίο Τύπου

Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η διάλεξη του κύριου Λυγερού με θέμα "Στρατηγική και Οικονομία" που πραγματοποιήθηκε στο Δημοτικό θέατρο της Ρόδου. Στην εισήγησή του ο κύριος Λυγερός υποστήριξε μπροστά σε ένα θερμό ακροατήριο 300 και πλέον Ρόδιων πολιτών ότι η στρατηγική είναι οικονομική και σπάνια η οικονομία είναι στρατηγική, αφού η τέχνη της μίας φοβίζει την επιστήμη της άλλης, κι όμως η θεωρία παιγνίων καθώς το απέδειξε ο John Nash είναι ικανή να συνδυάσει και τις δύο. Στη θεωρία παιγνίων υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες: τα παίγνια συνεργασίας και τα παίγνια μη συνεργασίας. Η ριζοσπαστική προσέγγιση του John Nash σε σχέση με την παράδοση του John von Neumann είναι η ενοποίηση αυτών των δύο κατηγοριών. Αυτή η ολική αντιμετώπιση του προβλήματος επιτρέπει την απόδειξη της ύπαρξης ισορροπίας κατά Nash . Δεν σημαίνει όμως ούτε ότι αυτή η λύση είναι μοναδική ούτε ότι δεν υπάρχει άλλη μορφή. Όταν όμως υπάρχουν δεσμευτικές συμφωνίες που επιτρέπουν και κάποτε αναγκάζουν τη συνεργασία, τότε είναι προτιμότερο να μην εξετάζουμε μόνο τις ισορροπίες Nash αλλά και τις αποτελεσματικές λύσεις Pareto . Η έννοια της αποτελεσματικότητας είναι τότε σημαντική. Διότι επιτρέπει την επιλογή θέτοντας ένα πλαίσιο σύγκρισης. Η αποτελεσματική λύση είναι τότε το αποτέλεσμα μιας αποτελεσματικής στρατηγικής, η οποία μεγιστοποιεί τα κέρδη και των δύο παικτών που είναι πλέον συνεργάτες. Συνεπώς αυτή η προσέγγιση είναι προτιμότερη όταν πρόκειται να κάνουμε κατασκευαστικές διαπραγματεύσεις. Όλα αυτά παρουσιάστηκαν μέσω από το πρίσμα της βιωματικής εφαρμογής που μπορούμε να έχουμε σε τομείς όπως το σκάκι, το τάβλι, το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, τη ρουλέτα, το black jack αλλά και την ευρωζώνη και τις διακρατικές συμφωνίες. Τέλος ο κύριος Λυγερός υποστήριξε ότι η αξιοπρέπεια δεν είναι ένας οικονομικός παράγοντας, δεν μετριέται με δείκτες.Μπορεί να ξερίζωσαν ακόμα και τα θεμέλια των σπιτιών μας όταν αντισταθήκαμε αλλά το αντέξαμε και χτίσαμε καινούργια πάνω στην ίδια γη, ενώ οι κατακτητές μας έφτυσαν αίμα και φύγαν. Είμαστε ακραίοι, υπερβολικοί και φωνακλάδες γιατί είμαστε ακρίτες, δεν μας αρέσει η μετριότητα και αγαπάμε δυνατά. Παίζουμε θέατρο ναι, αλλά από την αρχή για ν' αντέχουμε τις τραγωδίες και να πεθαίνουμε με κωμωδίες. Χαζεύουμε τον ουρανό, αγναντεύουμε τη θάλασσα, είναι αλήθεια. Έτσι δημιουργήσαμε την αστρονομία και κατασκευάσαμε το ναυτικό. Μας αρέσει να ξαναφτιάχνουμε τον κόσμο, έτσι πλάσαμε τα μαθηματικά. Κι όπως νιώθουμε πάντα αδύναμοι επινοήσαμε τη στρατηγική. Δεν είμαστε διαφορετικοί αλλά κάνουμε τη διαφορά. Ζούμε αιώνες μ' ένα κομμάτι γης γιατί έχουμε τον ουρανό και τη θάλασσα. Κι αν είμαστε μόνο σκιές για τους άλλους είναι γιατί έχουμε ήλιο. Ο λαός μας έτρωγε πέτρες αλλά σκάλιζε μάρμαρο. Πολλές φορές μας έκαψαν αλλά δεν μας κατέστρεψαν γιατί το φως δεν καίγεται. Μας πήραν πολλές φορές το χώρο μας αλλά πάντα είχαμε το χρόνο. Μοιάζουμε με τη θάλασσά μας. Ποιος μπόρεσε να την αρπάξει; Κι αν την μαστίγωσαν δεν έπαθε τίποτα. Αυτή είναι το αίμα μας γιατί δεν μας έδωσαν άλλο γαλάζιο. Είναι το δώρο μας, το μοναδικό. Αυτός είναι και ο μόνος μας πλούτος. Αλλιώς θα μας είχαν κατακλέψει. Είμαστε τα παιδιά που δεν έκανε η Αντιγόνη γι' αυτό και δεν πεθαίνουμε ποτέ. Ποιος να σκοτώσει ένα σύμβολο; Κι όταν πεθαίνει ένας δικός μας κι έχει αφήσει έργο, δεν είναι τυχαίο που η κραυγή μας βγάζει τη λέξη: άξιος! Και ζούμε για να τον θυμόμαστε, δεν έχουμε άλλη επιλογή, είναι θέμα ανάγκης. Είμαστε λίγοι στην αρχή και γινόμαστε σπάνιοι στο τέλος. Αυτή είναι η μοναχική μας πορεία. Έτσι γεννήθηκε ο ελληνισμός και παραμένει μια αξία για όλη την ανθρωπότητα ενώ έπεσαν τόσες ιδεολογίες που θεωρούσαμε αθάνατες. Ενώ εμείς ξέρουμε εξαρχής ότι δεν υπάρχει αθανασία. Το έχουμε μέσα μας με την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, ακόμα και αν είχαμε χάσει τις πινακίδες μας, τις μυκηναϊκές. Τίποτα δεν ξεχάσαμε γιατί ποτέ δεν χάσαμε τις αξίες μας. Κι αν δίνουμε τόση σημασία στην ελευθερία, είναι γιατί συνδυάζεται με τη σκέψη. Δίχως ελεύθερη σκέψη, δεν είσαι άνθρωπος. Κι εμείς παραμείναμε άνθρωποι ακόμα και σκλαβωμένοι. Μόνον έτσι δεν γίναμε σκλάβοι. Πολιορκημένοι ναι, αλλά πάντα ελεύθεροι, διότι δεν ξέραμε να ζήσουμε αλλιώς.

Οπτικοακουστικό Υλικό από τις δραστηριότητες στη Ρόδο

Συνέντευξη Ν.Λυγερού - Τέρης Χατζηιωάννου Ant1 Fm 12 29/11/11

Συνέντευξη Ν.Λυγερού "Της μέρας τα καμώματα" 29/11/11

Master Classes

Κατά τη διάρκεια της πρώτης μέρας έγιναν Μaster Classes, σε μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου του College of Rhodes στις 30/11/2011,  στους τομείς της Ανάλυσης, της Πληροφορικής - Αλγοριθμικής καθώς και στο Σύγχρονο Θέατρο και Ομαδικότητα για το οποίο πρέπει να σημειωθεί ότι εκατό χρόνια μετά τα γεγονότα, πενήντα χρόνια μετά την πρώτη παράσταση γιατί να μελετάμε ακόμα τους Δίκαιους του Camus. Δέκα χρόνια μετά το έργο που ανεβάσαμε στην Γαλλία, στο πλαίσιο, των Master Classes θέλουμε να δώσουμε την ευκαιρία στην Ελλάδα, σε παιδιά που δεν πρόλαβε να απορροφήσει ο συμβιβασμός της κοινωνίας, ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα μιας σκηνοθετικής προσέγγισης του συμβολικού έργου, του Γάλλου συγγραφέα. Η επιλογή της ερμηνείας των ηθοποιών επιτρέπει και ένα συλλογικό προβληματισμό για την έννοια της ομάδας στο πλαίσιο του θεάτρου. Επιπλέον, η ακραία κατάσταση, η έντονη δράση, ο εσωτερικός στοχασμός δίνουν τη δυνατότητα έκφρασης της δημιουργικότητας των παιδιών σε μια ανοιχτή δομή που απέδειξε την ανθεκτικότητά της. Δεν είναι ένα συμβατικό θεατρικό έργο, ακόμα κι αν ανήκει πλέον στο κλασικό ρεπερτόριο. Δυσκόλεψε και δυσκολεύει τις κοινωνίες, λόγω της ανθρωπιάς του και της έμφασης που δίνει στις ανθρώπινες σχέσεις. Το υπόβαθρο είναι ιστορικό κι όχι αυθαίρετο. Το πλαίσιο δεν είναι τεχνητό όπως στην Παρεξήγηση. Το πεδίο χρησιμοποιεί τον Μύθο του Σίσυφου. Και η δράση ανήκει στο πρώτο επίπεδο της εργογραφίας του Camus. Ο συνδυασμός αυτών των δεδομένων δημιουργεί μια πολλαπλότητα για τις στρατηγικές μάθησης. Έτσι δεν υπάρχει ανάγκη μιας γραμμικής παρουσίασης. Ακόμα και οι πράξεις μπορούν να αποτελέσουν διάφορους ελκυστές, οι οποίοι μπορούν να λειτουργήσουν αρχικά με ανεξάρτητο τρόπο αλλά να υλοποιήσουν μέσω της δράσης, τη στρατηγική κίνηση ικανή να αποδώσει ολιστικά το έργο. Επιπρόσθετα, το έργο με τους ρόλους του οι οποίοι έχουν πλούσια χαρακτηριστικά επιτρέπει το ταίριασμα με τις τάσεις. Με αυτόν τον τρόπο οι Δίκαιοι είναι ιδανικοί για ένα πειραματικό εργαστήρι και αποδίδουν και βιωματικά. Αν αυτοί οι λόγοι δεν επαρκούν για να ασχοληθούμε με αυτό το έργο σ' αυτήν την εποχή, τότε ας αποφασίσουμε ότι είναι ένα επιπλέον παράδειγμα παραλόγου, το οποίο μέσα από το παράδοξο λύνει διάφορα προβλήματα υπαρξιακά δίχως να εκφυλίσει ούτε την προσέγγιση ούτε την σκέψη του Camus πάνω σ' ένα θέμα ζωής και θανάτου.

Πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το πρώτο Master Class Στρατηγικού Μanagement με τίτλο "Problem Solving and Decision Making" από τον Στρατηγικό Σύμβουλο κύριο Νίκο Λυγερό. Το Master Class έλαβε χώρα στο μεσαιωνικό θόλο του Avalon Boutique Hotel που βρίσκεται στην καρδιά της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου. Στο συγκεκριμένο τρίωρο θεματικό εργαστήρι συμμετείχαν επιφανείς Top Managers και επιχειρηματίες της νήσου οι οποίοι είχαν την ευκαιρία μέσα από ποικίλα νοητικά σχήματα να αντιληφθούν την χρησιμότητα της στρατηγικής σκέψης αλλά και την αναγκαιότητά της σε κάθε επαγγελματική τους κίνηση. Μέσα από βιωματικούς προβληματισμούς αναδείχθηκαν οι έννοιες της μη συμβατικής αξιολόγησης, του πρωτοποριακού, της ποιότητας, της αλλαγής φάσης, της ανθεκτικότητας , της συνεργασίας, της συλλογικότητας, του image καθώς και της διαχείρισης κρίσης.