Το ζήτημα της αιτιότητας η προσέγγισή του Αριστοτέλη και του Χιούμ

Καταρχήν, πριν ξεκινήσουμε την ανάλυσή μας με τις προσεγγίσεις του Αριστοτέλη και του Hume στο ζήτημα της αιτιότητας είναι αναγκαίο να κατανοηθεί η έννοια αυτής. Όταν κάποιος κάνει λόγο για αιτιότητα αναφέρεται στη σχέση μεταξύ αιτίας και αποτελέσματος, δηλαδή στο πως κάτι επιδρά στο διπλανό του. Η έννοια της αιτιότητας είναι παλαιότερη του Αριστοτέλη, την συναντούμε ήδη στον φιλόσοφο Αναξίμανδρο από τη Μίλητο ο οποίος σημειώνει: «όλα τα πράγματα πληρώνουν ανάμεσά τους ποινή και αποζημίωση για την αδικία που παθαίνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα». Μέσα...

Φιλοσοφία και Εσωτερισμός στον Baruch de Spinoza

Ο Μπαρούχ ντε Σπινόζα γεννήθηκε το 1632 στην εβραϊκή συνοικία του Άμστερναμ, από μία οικογένεια ευκατάστατων εμπόρων, ισπανικής ή πορτογαλικής καταγωγής. Στο σχολείο κάνει τις σπουδές του, θεολογικές και εμπορικές. Χωρίς να τις διακόψει εργάζεται στον εμπορικό οίκο του πατέρα του. Παρ'ότι στο χώρο όπου μεγάλωσε υπήρχε ένα έντονο ρεύμα σκεπτικισμού και φιλοσοφικών τάσεων, οι ομόθρησκοι του τον αφόρισαν λόγω της υποτιθέμενης αιρετικής διδασκαλίας του. Λίγοι είναι οι φιλόσοφοι της νεότερης εποχής που έχουν καταδιωχτεί και κυνηγηθεί όσο ο Σπινόζα. Και όλα...

Κοινά σημεία θεωρίας παιγνίων, εθνικών εκλογών και υποσχέσεων με τον δημοπράτη του ενός ευρώ ...

Ψήφος : Το όργανο και σύμβολο της δύναμης ενός ελεύθερου ανθρώπου να κάνει καραγκιόζη τον εαυτό του και ναυάγιο την χώρα του [Αμβρόσιος Πηρς]. Σε λίγες μέρες προκηρύσσονται εκλογές και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα διαπνέεται από υποσχέσεις. Tα κόμματα πλειοδοτούν σε παροχές  χωρίς να εξηγούν λεπτομερώς πως αυτές είναι δυνατόν να πραγματοποιήθουν, την ώρα που λύση υπάρχει και λέγεται ΑΟΖ, αλλα ταυτόχρονα υπάρχει το εμπόδιο της ημιμάθειας, του φόβου και της έλλειψης θάρρους. Υποσχέσεις που είναι σαφές ότι μακροπρόθεσμα μπορεί να τα οδηγήσουν μαζί...

Νίκος Λυγερός: Η γενοκτονία των Αρμενίων ήταν μόνο η αρχή

Η γενοκτονία των Αρμενίων δεν είναι μόνο μια επέτειος Η γενοκτονία των Αρμενίων δεν είναι μόνο μια επέτειος αλλά μια πραγματικότητα. Η γενοκτονία δεν υπάρχει μόνο στις 24 Απριλίου και δεν τη θυμόμαστε μόνο αυτή τη μέρα. Είναι ένα έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας και κατά συνέπεια δεν διαγράφεται από τη μνήμη μας όσο και να το θέλει το τουρκικό καθεστώς. Δεν ξεχνάμε επιπλέον, διότι η Τουρκία δεν έχει αναγνωρίσει ακόμα τη γενοκτονία των Αρμενίων. Δεν θέλει να αποδεχτεί ότι ο Κεμάλ δεν ήταν παρά ένας Χίτλερ και τίποτα άλλο. Ο Κεμάλ είναι ένας γενοκτόνος....

Μεταφυσική και Επιστήμη: Μια συμβολή στην Φιλοσοφία των Ιδεών

Λέμε καμιά φορά στην καθημερινή μας ζωή τη φράση «ο Χ έχει έντονες μεταφυσικές ανησυχίες» και εννοούμε, βεβαίως, ότι ο Χ προβληματίζεται έντονα πάνω σε πράγματα που ξεπερνούν τα όρια της πραγματικότητας. Ποια είναι, όμως, η πραγματικότητα για την οποία ενδεχομένως μπορούμε να μιλήσουμε; Πώς αναφερόμαστε σ’ αυτήν; Τι υπάρχει πέρα από την πραγματικότητα; Μπορούμε να μιλήσουμε γι’ αυτήν; Και, αν ναι, τότε πώς; Αυτά είναι κάποια καίρια ερωτήματα που θα μας απασχολήσουν εδώ. Εμπειρικά θα μπορούσε να πει κανείς ότι πραγματικότητα είναι το σύνολο όλων των πραγμάτων....

Νόηση και Πραγματικότητα

Άρθρο του Άλκη Γούναρη, αναδημοσίευση από http://alkisgounaris.com/ ... Μια νυχτερίδα με προβλήματα αντίληψης στο υπερευαίσθητο sonar της, μια τυφλή καθηγήτρια φυσικής ειδική στην ανάλυση των χρωμάτων, ένας μοναχικός τύπος με ένα σπιρτόκουτο, ένα πανέξυπνο ηλεκτροφόρο ψάρι του Αμαζονίου, με βραχυκυκλωμένο τον δεξιό αισθητήρα της ηλεκτρότητας, ένας πρίγκιπας με ρούχα τσαγκάρη κι ένας ερασιτέχνης φωτογράφος, βρίσκονται στον προθάλαμο αναμονής ενός οφθαλμιατρείου. Η νυχτερίδα γεμάτη αίματα παραπονιέται ότι δεν είναι σίγουρη για το πότε...

Ένας για όλους και όλοι για έναν

Οι παραδοσιακοί τρόποι κατανόησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς δεν είναι επαρκείς. Μια κλασική μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την κατανόηση της συλλογικής συμπεριφοράς εξετάζει τις επιλογές και τις ενέργειες των ατόμων. Για παράδειγμα, μπορούμε να δούμε τις αγορές, τις εκλογές ή τις εξεγέρσεις ως απλά παραπροϊόντα αποφάσεων των ατόμων να αγοράσουν και να πουλήσουν, να ψηφίσουν ή να εκφρά σουν την οργή τους. Το κλασικό παράδειγμα αυτής της προσέγγισης, το οποίο είναι γνωστό ως μεθοδολογικός ατομικισμός, είναι η αντίληψη του Άνταμ Σμιθ για την αγορά ως το...

Ο Προκρούστης και η θεά Δίκη (Ισότητα - Δικαιοσύνη)

Η έννοια τής ισότητας δεν εχει «άντίκρυσμα» στη Φύση. Δέν ύπάρχει κανένα είδος ζώων πού τά άτομά του νά παρουσιάζουν μεταξύ τους ίσο σωματικό μέγεθος, ισες πνευματικές δυνάμεις, ίσες φυσικές δυνάμεις, ιση διάρκεια ζωής, ιση γονιμότητα, ιση δραστηριότητα κλπ. Αντίθετα ή άνισότητα κυριαρχεί παντού στή Φύση. Διαφορά στο σώμα, στην ευφυΐα, στή δύναμη, στό χρόνο ζωής, στην Ικανότητα αναπαραγωγής, στήν δράση. Διαφορά μεταξύ ειδών, διαφορά μεταξύ άτόμων του αύτου είδους, διαφορά μεταξύ φύλων, διαφορά μεταξύ ήλικιών, διαφορά μεταξύ όμάδων, διαφορά μεταξύ μελών...

Ντεκάρτ: Λόγος περί της μεθόδου - Οι κύριοι κανόνες τής Μεθόδου

Ένα χειμώνα, ο Ντεκάρτ, απομονωμένος σ’ ένα χωριό στη Γερμανία, κι απορροφημένος από τους στοχασμούς του, σκέφτηκε πρώτα πως, όπου κι αν κοιτάξει κανείς, βλέπει πως μόνα τα έργα που έγιναν από ένα μόνο άνθρωπο — είτε πόλεις, είτε νομοθεσίες, είτε κι επιστήμες — μπορούν να ικανοποιήσουν απόλυτα το πνεύμα {§ 16). Έπρεπε λοιπόν να παρατήσει κι αυτός όλα όσα τού είχαν διδάξει ώς τότε, και που, καθώς είχαν γίνει από πολλούς, είταν συχνά αντιφατικά ή παράταιρα, για να τ’ αντικαταστήσει όλα με τις αλήθειες που θα τις παραδεχόταν μονάχο το δικό του λογικό (§...