Ο ''Λόγος'' στην Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία

Σκοπός ή τέλος των πράξεων αλλά και αρχή τους ή αιτία, εκφράζει παράλληλα το μέσο, τη ρύθμιση ή το νόμο που τις διέπει, ενώ αποτελεί και το όνομα της πιο δημοφιλούς ανάμεσά τους, της ομιλίας: τέτοιο είναι το εννοιολογικό ξετύλιγμα του λόγου στην αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Ο λόγος πρωτοεμφανίζεται ως όρος στα γραπτά προσωκρατικών φιλοσόφων, απ’ τους οποίους σώζονται ελάχιστα αποσπάσματα υπό μορφή ρητών σε έργα μεταγενέστερων συγγραφέων. Οι περισσότεροι από αυτούς συνέγραψαν σε ποιητικό λόγο κοσμογονίες και θείες.....

Χρόνος - Γέννηση - Θάνατος: Τίποτα δεν χάνεται με το "θάνατο"

Μέσα στον κόσμο των ανθρώπινων ψευδαισθήσεων μας, αυτό που θεωρούμε ως γέννηση, εξέλιξη, θάνατο, δεν  είναι παρά μια διαδικασία εμφάνισης, εξέλιξης και φθοράς της ύλης. Αυτό όμως που οι ανθρώπινες  αισθήσεις, αντιλαμβάνονται ως ύλη, δεν είναι παρά το ζευγάρωμα δύο ψευδαισθήσεων μας, του χώρου και του  χρόνου. Χώρος, χρόνος και ύλη δεν αποτελούν παρά κομμάτι ενός ονείρου που διαρκεί όσο αυτό που  ονομάζουμε, διάρκεια της ζωής μας. Οι αισθήσεις μας, δεν είναι παρά τα όργανα που συντηρούν τη  διάρκεια.....

Θεωρία παιγνίων ... όλοι κερδισμένοι

Μια σύγχρονη μαθηματική θεωρία μπορεί να αναλύσει κάθε είδος αναμέτρησης, από την ντάμα και το σκάκι μέχρι τον «τζόγο» ή έναν πυρηνικό πόλεμο, και να προβλέψει τον νικητή. Η φύση αποτελεί το μεγαλύτερο εργαστήριο πειραμάτων. Πράγματι, για να επεξεργαστούν μια θεωρία, οι επιστήμονες συνήθως ξεκινούν παρατηρώντας τη φύση, στη συνέχεια αφαιρούν τα μη ουσιώδη στοιχεία και τέλος δοκιμάζουν να κάνουν προβλέψεις για αυτό που θα έπρεπε να συμβεί σε απόλυτα ελεγχόμενες πειραματικές συνθήκες. Αυτό έκανε ο.....

Αντίληψη - Η στροφή των νευροεπιστημών στη γνωστική λειτουργία

Μετά τη δεκαετία του 1960, λοιπόν, οι ψυχολόγοι έστρεψαν την προσοχή τους από τα ερεθίσματα και τις απαντήσεις -που αποτελούσαν το κύριο θέμα έρευνας του μπηχαβιορισμού- σ’ αυτό που παρεμβάλλεται ανάμεσά τους, τη νοητική συγκρότηση του ατόμου που λαμβάνει το ερέθισμα και παράγει τις απαντήσεις.. Την ίδια επίσης εποχή, επίσης, άρχισε να επικρατεί η άποψη ότι η συμπεριφορά δεν εξαρτάται παθητικά από τα ερεθίσματα αλλά διαμορφώνεται ενεργητικά από εσωτερικούς αντιληπτικούς μηχανισμούς νοητικού τύπου. Η αντίληψη δηλαδή αποτελεί μια δημιουργική διεργασία, η...

Η Θεωρία του Χάους: Σύντομη Διαδρομή και Πνευματικά Διδάγματα

Πετάμε με το αεροπλάνο, η πτήση κυλάει ομαλά, οι αεροσυνοδοί σερβίρουν ποτά στους επιβάτες, όταν ξαφνικά το αεροπλάνο αρχίζει να κλυδωνίζεται, να γέρνει μια στα δεξιά, μια στα αριστερά, οι επιβάτες να νοιώθουν σαν να πέφτουν στο κενό κι πάλι να σφίγγονται στο κάθισμά τους. Ο πιλότος αναγγέλλει πως περνάμε από ένα σημείο στροβίλων στην ατμόσφαιρα, το οποίο όμως θα ξεπεράσουμε σε λίγο, αλλά για την ασφάλειά τους οι επιβάτες παρακαλούνται να φορέσουν τις ζώνες ασφαλείας τους. Στο σημείο του αιθέρα που διασχίζει το αεροπλάνο κυριαρχεί χάος στα ατμοσφαιρικά...

Ή Τεράστια Κοινωνική Σημασία των Βλακων εν τω Συγχρόνω Βίω

Το πλέον γνωστό αύτο έργο του Εύάγγελου Λεμπέση, δημοσιεύτηκε αρχικά στήν «Εφημερίδα των Ελλήνων Νομικών» το έτος 1941 με αποτέλεσμα τήν πολεμική συζητήσεων κριτικών και αντιπαραθέσεων στίς εφημερίδες της εποχής. Είναι γεμάτο απο οξυδερκείς παρατηρήσεις πάνω στο τεράστιο θέμα της βλακείας στίς σύγχρονες κοινωνίες. Είναι μακροσκελές, στήν καθαρεύουσα, αλλά, κατά κρίση αγαθου, ανδρος αξίζει τον κόπο νά διαβαστεί καί νά γίνει κτημα όλων. Άπλή ύποσημείωσις εξ ολίγων γραμμών εις άλλην μελέτην μου ή παρούσα μικρά εργασία εξελίχθη εις το ανά χείρας...

Ο Στωικισμός ως Ιδεώδες Βίου

Εμφανίζει πολλά κοινά η εποχή μας με την εποχή της παλαιότερης Στοάς, δηλ. με τον 3ο και 2° αώνα π.Χ., περισσότερο όμως ακόμη με τους χρόνους της μέσης και της νεότερης Στοάς πού εκτείνονται ως τον 2ο μ. Χ. αιώνα. Σε αυτήν την περίοδο — σχεδόν· Πέντε αιώνων — παρουσιάζονται τα τυπικά φαινόμενα των μεταβατικών εποχών. Ανατρέπεται η ιεραρχία των αξιών, πού είχε αποκρυσταλλωθεί στους κλασσικούς αιώνες και αλλάζουν οι μορφές της πολιτικής ζωής. Τα στενά πολιτικά και πολιτειακά σχήματα — οι πόλεις — που ήταν η βάση της ιστορικής.....

Οι προφητείες της νοόσφαιρας

Ποιες είναι οι Πυθίες του κυβερνοχώρου και τι βλέπουν στη «μαγική σφαίρα» του Διαδικτύου; Μια σύντομη περιήγηση στις μηχανές που καθημερινά αναζητούν στη μαζική παγκόσμια συνείδηση τους μίτους προς το...μέλλον. Τέλος εποχής για τα μέντιουμ με τις κρυστάλλινες σφαίρες. Το τιτίβισμα του πλανήτη ολόκληρου στο Διαδίκτυο τροφοδοτεί προγράμματα που εξάγουν προφητείες για το μέλλον μας. Ηταν η τέταρτη ημέρα μπαζοποίησης της Αθήνας και όλοι προσπαθούσαν να εξηγήσουν το απροσμέτρητο της εξέγερσης. Εγχώρια τηλεοπτικά παράθυρα και διεθνείς στήλες πολιτικής ανάλυσης...

Η Πνευματική Αναζήτηση

Κάτω απ’ όλες τις επιθυμίες μας βρίσκεται η αληθινή επιθυμία: η αναζήτηση της αλήθειας. Η πραγμάτωσή της μπορεί να είναι αληθινά απελευθερωτική γιατί καθιστά όλες τις άλλες επιθυμίες ανάξιες λόγου. Η απόκτηση οποιουδήποτε άλλου πράγματος γίνεται εντελώς ασήμαντη μπροστά στην ανάγκη για την ανακάλυψη της αλήθειας. Ακόμη και η παρούσα προσωπική κατάσταση – ευχάριστη ή δυσάρεστη – έχει δευτερεύουσα σημασία μπροστά στην αλήθεια. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η Ουσία. Αυτό που ενδιαφέρει είναι η επιστροφή στον Εαυτό. Όμως, ακόμη κι αυτή η ποιοτική αναζήτηση δεν...

Η Δύναμη των Συναισθημάτων

«Όσα όντα υπάρχουν γύρω μας, άλλα τα εξουσιάζουμε και άλλα όχι. Εξουσιάζουμε τη γνώμη μας, την ψυχική μας διάθεση, την επιθυμία μας για απολαύσεις, την προσπάθεια να αποφύγουμε άσχημες καταστάσεις, δηλαδή όσο εξαρτώνται από τις προσωπικές μας ενέργειες. Δεν εξουσιάζουμε το σώμα, τα υλικά αγαθά, τη δόξα, τα αξιώματα, δηλαδή όσα δεν αποτελούν δικά μας έργα. Όσα εξουσιάζουμε είναι από τη φύση τους ελεύθερα, ανεξάρτητα, ανεμπόδιστα, εκείνα που δεν εξουσιάζουμε είναι από τη φύση τους ασθενή υποτακτικά μπορούν εύκολα.....

Αλήθεια - Ψέμα - Γνώση - Σκέψη - Γλώσσα - Νοήση - Ανθρωποπαρατήρηση

Ο άνδρας επινόησε τη γλώσσα για να ικανοποήσει τη βαθιά ανάγκη του να επιλέγεται για αναπαραγωγή από τις γυναίκες. Με την γλώσσα ο (αδύνατος) άνδρας έλεγε ψέματα για να αναδείξει τον εαυτό του σε ήρωα. Ακριβώς, σκοπός της γλώσσας είναι να λέμε ψέματα. Αν σκοπός της ήταν η αλήθεια, τότε δεν θα χρειαζόταν γλώσσα - όλοι ξέρουν την αλήθεια." Συνεπώς, για την κατανόηση της γλώσσας, αλλά και άλλων εννοιών, όπως σκέψη, νόηση κ.τλ., πρέπει να κατανοηθούν πρώτα οι έννοιες "αλήθεια" και "ψέμα"... ΑΛΗΘΕΙΑ  Ο ορισμός της "αλήθειας" είναι.....

Ο Ρόλος του Πνευματικού Ανθρώπου στην Εποχή μας

Αναμφισβήτητα, η ζωή του ανθρώπου δεν προσδιορίζεται μόνο από τις υλικές ανάγκες,  τη βιοτική μέριμνα,  τη φυσική ένδεια.  Αποκτά νόημα και σκοπό από την προσπάθεια για ικανοποίηση των συναισθηματικών,  ηθικών και πνευματικών αναγκών που απορρέουν από την συμβίωση με τους άλλους στην κοινωνία.   Η προσπάθεια για την καθυπόταξη των αντίξοων συνθηκών και την πλήρωση των πνευματικών αναγκών συνέβαλε στην δημιουργία πολιτισμού.  Και βέβαια,  καθοριστικό ρόλο στην καλλιέργεια του πνεύματος,  στην...