Θέματα φιλοσοφικά, επιστημονικά, κοινωνικά, ψυχολογικά, για τον άνθρωπο. Νευροεπιστήμες, εγκέφαλος,συνείδηση και νοημοσύνη. Νίκος Λυγερός.

Όλες οι ανθρώπινες έννοιες είναι προβολές του ανθρώπινου πνεύματος γι'αυτό σε τελική ανάλυση πολλές φορές είναι απατηλές. Δεν βλέπουμε την πραγματικότητα , την αντιλαμβανόμαστε (όπως νομίζουμε εμείς πως είναι). Ο,τι βλέπουμε είναι μια ερμηνεία της πραγματικότητας, που βασίζεται σε υποκειμενικά, ελαττωματικά ή προκατειλημμένα παραδείγματα. Αυτό έχει επιπτώσεις όχι μόνο στο πώς καταλαβαίνουμε τον κόσμο, αλλά και πώς καταλαβαίνουμε τους ανθρώπους... Όταν κάποτε ρώτησαν τον Ηράκλειτο πώς γνωρίζει όσα γνωρίζει απάντησε: «ερεύνησα τον εαυτό μου». Όμως δεν αρκεί μόνο η αυτογνωσία, χρειάζεται και η εμπάθεια... O Σωκράτης, μέσω της μεθόδου διαλόγου που είχε αναπτύξει, εκμαίευε (εξ ου και Μαιευτική Μέθοδος) από τον συνομιλητή του την αλήθεια/γνώση που είχε μέσα του αλλά δεν γνώριζε. Ο άνθρωπος δε μπορει να αναζητά αυτό που δε γνωρίζει γιατί τότε δεν ξέρει τί να αναζητήσει αλλά ούτε αυτό που γνωρίζει μπορεί να αναζητά γιατί το ξέρει ήδη. Ο άνθρωπος τίποτε νέο δε μαθαίνει, παρά μόνο παίρνει συνείδηση των όσων ήδη γνωρίζει. Η γνώση (μάθηση) είναι ανάμνηση (ενθύμιση) , υπάρχει λοιπόν η ανάμνηση μέσα μας...

Γιατί οι ηλίθιοι ευημερούν


Γιατί οι ηλίθιοι ευημερούν,αυτογνωσία, δούλος, δόξα, ευημερία, κοινωνία, Μπέρτολτ Μπρεχτ, πραγματικότητα, φήμη, χρήμα



«...όμως δούλοι είναι για μένα και υποζύγια, κι ας λάμπουνε μαλαματένια τα χάμουρά τους.» 

Στην Ρωμαϊκή εποχή ο κόσμος διασκέδαζε με τους μονομάχους. Η διασκέδαση ήταν φτηνή, γιατί ο μονομάχος ήταν δούλος, που είχε υποκύψει στην βία των κυρίαρχων τάξεων. Τώρα ο "μονομάχος" είναι ακριβός, γιατί πρέπει να υποκύψει στην βία του πλούτου. Είναι οι αθλητές, οι καλλιτέχνες, οι πολιτικοί, που γίνονται δούλοι της κοινωνίας υποκύπτωντας στο χρήμα και την δόξα. Για κάθε δημόσιο πρόσωπο ισχύει, ότι είναι: «Ένας αδηφάγος νάρκισσος της εφήμερης δόξας (χειροκροτούμενος απαντούσε άπληστα "Κι άλλο! Κι άλλο!"), η σφοδρότερη πολεμική επί σκηνής μηχανή του μιούζικ-χωλ, ο Μπεκώ αγαπήθηκε όσο κανείς από τα πλήθη, όχι όμως και από την διανόηση, που τον ονόμασε "έμπορο χαράς" ή από τη γαλλική δημοσιογραφία, η οποία του επιφύλαξε αρκετά περιορισμένη στήριξη τα τελευταία 30 χρόνια, καθώς και ένα μάλλον χλιαρό κατευόδιο, πλην του Paris-Match.»  "Αγαπήθηκε από τα πλήθη" σημαίνει, ότι έγινε θύμα του πλήθους, ότι το πλήθος διασκέδαζε μαζί του. Έγινε ο Μιμηθός, ο παλαβός της κοινωνίας. Γενικά, οι δημόσιοι άνδρες και γυναίκες, οι επώνυμοι, είναι τα άτομα της κοινωνίας, που δεν μπορούν να αντισταθούν στην κολακεία και την σαγήνεια της "δαιμονικής" βίας. «Όπου η σκληρότητα δεν περνάει, η δαιμονική βία θα περάση στην κολακεία. Όπου η ανοικτή και χωρίς μάσκα πρόκληση δεν πρόκειται να βρη ανταπόκριση από το ανθρώπινο πνεύμα, η βία θα φορέσει το λευκό χιτώνα της αγνότητας των προθέσεων, στολισμένο με το διάσημα των ανωτέρων και υψηλών ιδανικών της ζωής. Όπου η απάτη της δαιμονικής βίας κινδυνεύει να αποκαλυφθή, εκείνη θα αποσυρθή από το πεδίο της μάχης, με το προσωπείο της ντροπής του ηττημένου. Θα αφήση να γίνη αντιληπτή η ήττα της, για να νικήση στα σίγουρα τον εκλεκτό της φονικής της προσβολής!» (υπογράμμιση δική μου). Όπως προαναφέρθηκε, "οι εκλεκτοί" της δαιμονικής βίας είναι όλοι οι δημόσιοι και επώνυμοι πολίτες, με τους οποίους οι υπόλοιποι διασκεδάζουν.

Ας δούμε την θέση των "εκλεκτών" της διαμονικής βίας στην σύγχρονη κοινωνία με ένα διήγημα του Μπέρτολτ Μπρεχτ:

«Μέτρα ενάντια στη βία Όταν ο κ.Κ. ό στοχαστής έτυχε να μιλήσει κάποτε σε μιαν αίθουσα μπροστά σε πολύ κόσμο ενάντια στη βία, είδε τους ανθρώπους γύρω του να οπισθοχωρούν και να φεύγουν. Γύρισε τότε κι αντίκρισε τη βία. Τι έλεγες; τον ρώτησε ή βία. Εγώ; αποκρίθηκε ο κ.Κ. υποστήριζα τη βία. Σαν έφυγε ή βία οι μαθητές του κ.Κ. τον ρώτησαν γιατί έσκυψε το κεφάλι. Γιατί δεν έχω κεφάλι για σπάσιμο, αποκρίθηκε ο κ.Κ. Εξάλλου εγώ πρέπει να ζήσω περισσότερο από τη βία.

Και ο κ.Κ. αφηγήθηκε την παρακάτω ιστορία:

Στο σπίτι του κ.Έγκε, πού είχε μάθει να λέει όχι, ήρθε μια μέρα τον καιρό της παρανομίας ένας πράχτορας και του παρουσίασε ένα χαρτί, που το είχαν εκδώσει αυτοί που εξουσίαζαν την πόλη. Το χαρτί έλεγε ότι στον πράχτορα αυτόν θ’ ανήκε κάθε σπίτι όπου θα πατούσε το πόδι του, όπως και κάθε φαγητό που θα ζητούσε. Θα’ πρεπε ακόμα να τον υπηρετεί και κάθε άνθρωπος που θ' αντάμωνε.

Ο πράχτορας κάθησε σε μια καρέκλα, ζήτησε φαγητό, πλύθηκε, πλάγιασε και προτού κοιμηθεί ρώτησε τον κ.Έγκε με το πρόσωπο στον τοίχο: Θα με υπηρετείς;

Ο κ.Έγκε τον σκέπασε με την κουβέρτα, έδιωξε τις μύγες, κάθησε δίπλα στο προσκεφάλι του, κι όπως εκείνη την ήμερα τον υπάκουσε άλλα εφτά χρόνια. Ό,τι κι αν έκανε όμως για δαύτον, ένα πράγμα απόφυγε να κάνει: δεν του' πε ποτέ μια λέξη. Σαν πέρασαν τα εφτά χρόνια κι ο πράχτορας χόντρυνε από το πολύ φαΐ, τον ύπνο και τις διαταγές - πέθανε. Ο κ.Έγκε τον τύλιξε τότε στην ξεφτισμένη κουβέρτα, τον έσυρε έξω από το σπίτι, έπλυνε το στρώμα, άσπρισε τους τοίχους, ανάσανε βαθιά κι αποκρίθηκε: Όχι.» 

Άς δούμε το ίδιο κείμενο με μικρές αλλαγές:

"Μέτρα ενάντια στη βία Όταν ο κ.Κ. ό στοχαστής έτυχε να μιλήσει κάποτε σε μιαν αίθουσα μπροστά σε πολύ κόσμο ενάντια στη δαιμονική βία, είδε τους ανθρώπους γύρω του να οπισθοχωρούν και να φεύγουν. Γύρισε τότε κι αντίκρισε τη δαιμονική βία. Τι έλεγες; τον ρώτησε ή δαιμονική βία. Εγώ; αποκρίθηκε ο κ.Κ. υποστήριζα τη δαιμονική βία. Σαν έφυγε ή δαιμονική βία οι μαθητές του κ.Κ. τον ρώτησαν γιατί έσκυψε το κεφάλι. Γιατί δεν έχω κεφάλι για σπάσιμο, αποκρίθηκε ο κ.Κ. Εξάλλου εγώ πρέπει να ζήσω περισσότερο από τη δαιμονική βία.

Και ο κ.Κ. αφηγήθηκε την παρακάτω ιστορία:

Στο σπίτι του κ.Έγκε, πού είχε μάθει να λέει όχι, ήρθε μια μέρα τον καιρό της ευημερίας ένας εκλεκτός και του παρουσίασε ένα χαρτί, που το είχαν εκδώσει αυτοί που εξουσίαζαν την πόλη. Το χαρτί έλεγε ότι στον εκλεκτό αυτόν θ’ ανήκε κάθε σπίτι όπου θα πατούσε το πόδι του, όπως και κάθε φαγητό που θα ζητούσε. Θα’ πρεπε ακόμα να τον υπηρετεί, χειροκροτεί, θαυμάζει και κάθε άνθρωπος που θ' αντάμωνε.

Ο εκλεκτός κάθησε σε μια καρέκλα, ζήτησε φαγητό, πλύθηκε, πλάγιασε και προτού κοιμηθεί ρώτησε τον κ.Έγκε με το πρόσωπο στον τοίχο: Θα με πληρώνεις;

Ο κ.Έγκε τον σκέπασε με την κουβέρτα, έδιωξε τις μύγες, κάθησε δίπλα στο προσκεφάλι του, κι όπως εκείνη την ήμερα τον πλήρωνε άλλα εφτά χρόνια. Ό,τι κι αν έκανε όμως για δαύτον, ένα πράγμα απόφυγε να κάνει: δεν του’ πε ποτέ μια λέξη. Σαν πέρασαν τα εφτά χρόνια κι ο εκλεκτός χόντρυνε από το πολύ φαΐ, τον ύπνο και τις διαταγές - πέθανε. Ο κ.Έγκε τον τύλιξε τότε στην ξεφτισμένη κουβέρτα, τον έσυρε έξω από το σπίτι, έπλυνε το στρώμα, άσπρισε τους τοίχους, ανάσανε βαθιά κι αποκρίθηκε: Όχι."

Στην θέση του "εκλεκτού" μπορεί να είναι κάθε αθλητής, καλλιτέχνης, πολιτικός, δημοσιογράφος, ήτοι κάθε δημόσιο πρόσωπο, με το οποίο η κοινωνία διασκεδάζει, όπως το χωριό με τον Μιμηθό, τον "ήρωα" του Ν.Καζαντζάκη. Και αφού σταματήσει να διασκεδάζει μαζί του, τον ξεχνά, τον σκοτώνει. Τι απογίνονται οι αθλητές, οι καλλιτέχνες, οι πολιτικοί και όλοι οι επώνυμοι, όταν τελειώσει η "σύντομη" σταδιοδρομία των; Όλοι τους ξεχνάμαι και αυτοί πεθαίνουν, μεταφορικά και κυριολεκτικά. «Κάθε χωριό έχει τον παλαβό του, κι αν δεν έχει, τον φτιάχνει, για να περνά η ώρα του, ο Μιμηθός ήταν ο παλαβός του χωριού».  Έχω διαβάσει πολλές φορές το βιβλίο "Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά". Κάθε φορά ανακαλύπτω νέες ιδέες, η παραπάνω όμως φράση θεωρώ, ότι περικλείει όλη την σύγχρονη κοινωνία με τον πολιτισμό, την θρησκεία, τον έρωτα και την τέχνη.

Ο Μιμηθός! Αλλά ποιος είναι ο μηχανισμός "φτιαξίματος" του Μιμηθού; Το χωριό δεν δύναται να αποφασίσει να κάνει "παλαβό" τον τάδε ή τον δείνα συγχωριανό ή όχι. Αυτό γινόταν κάποτε με την ωμή και απροκάλυπτη βία, όπως οι ρωμαίοι, οι γερμανοί κ.τλ. Στην εποχή μας, όπου η ωμή βία καταργήθηκε, το "χωριό" βρήκε άλλο τρόπο: θέτει βραβεία για να βρεθεί ο αδύνατος χαρακτήρας, αυτός, που θα υποκύψει, για να "φτιαχτεί" ο παλαβός. Τα βραβεία είναι η περίσσεια του πλούτου, που διατίθεται για να διασκεδάζουν οι χωρικοί. Ο παλαβός είναι το άτομο, που για να διασκεδάζει το χωριό μαζί του, πρέπει να πληρωθεί. Ποιος αθλητής θα έκανε, ότι κάνει με μισθό δημοσίου υπαλλήλου; Ποιος πολιτικός, καλλιτέχνης θα θυσίαζε την ζωή του για λίγα λεφτά; Κανείς! Με το πολύ χρήμα η κοινωνία δημιουργεί τα άτομα, τους "εκλεκτούς", με τους οποίους, όπως με τον Μιμηθό, διασκεδάζει. Όσο η τεχνολογία προοδεύει, τόσο λιγότεροι άνθρωποι δουλεύουν, με αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να είναι διαθέσιμοι για υποψήφιοι "Μιμηθοί". Σήμερα η κοινωνία έχει την πολυτέλεια να διαλέγει τους Μιμηθούς από πλήθος ανέργων και απελπισμένων νέων, που η μόνη τους ελπίδα επιβίωσης είναι να γίνουν ... "επώνυμοι". Αυτό το καταφέρνει η κοινωνία θεσμοθετώντας τα "παιγνίδια" Big Brother και Bar.

Που στηρίζεται όμως "η επιτυχία" της διαδικασίας απονομής βραβείων; Η εξήγηση είναι πολύ απλή και την βλέπουμε στο τσίρκο, όπου τα ζώα - άλογα, ελέφαντες, ζέβρες, φώκιες κ.ά., εκτελούν δύσκολες χορευτικές φιγούρες. Αυτές οι φιγούρες είναι ο ερωτικός χορός προσέλκυσης του θηλυκού από το αρσενικό, που προκαλεί ο άνθρωπος επιβραβεύοντας το ζώο συνήθως με τροφή. "Οι εκλεκτοί", "οι επώνυμοι", είναι όσοι εκδηλώνουν δημόσια τις πράξεις προσέλκυσης του θηλυκού, της γυναίκας, έναντι βραβείου ή αμοιβής από την κοινωνία. Γι' αυτό στις βουλευτικές εκλογές περισσότερο ψηφίζονται "οι επώνυμοι - ηθοποιοί, τραγουδιστές, δημοσιογράφοι κτλ.", παρά οι όντως άξιοι εκπρόσωποι ενός λαού! Να πως προφύλαξε από τα παραπάνω ο Φίλιππος τον γυιό του, τον Μέγα Αλέξανδρο: "Δεν ντρέπεσαι να παίζεις τόσο καλά λύρα!" Εδώ θα παραθέσω μία σύγχρονη βουλγάρικη παροιμία, που τα λέει όλα: "Ότι δεν γίνεται με χρήμα, γίνεται με πολύ χρήμα." Στο πολύ χρήμα, όπως και στην πολύ δόξα κάποιοι άνθρωποι υποκύπτουν. «Ο αδαμικός άνθρωπος, τη στιγμή που εμπιστεύθηκε τον εαυτό του στη δαιμονική υποβολή, παραδόθηκε στην εξουσία της δαιμονικής βίας. Έγινε υποχείριος και δούλος της βίας. Πέρασε δηλ. στην κατάσταση μιάς ανελέητα δουλωτικής, της ελευθερίας του και της αξιοπρεπείας του, βίας! Έγινε δούλος! »  Η προσφώνηση "επώνυμος" είναι συνόνιμη με τον χαρακτηρισμό "δούλος", δούλος του χρήματος, της δόξας, ήτοι δούλος των υπολοίπων ανθρώπων, που διασκεδάζουν μαζί του. «Τον έπεισε ότι η δουλεία αυτή είναι η πραγματική, η γνήσια και ολοσδιόλου ανθρωπίνη ελευθερία!

Πρόκειται και εδώ για μια κατάσταση Biac, κάτω από την οποία "αναπαύονται" πολλοί άνθρωποι, χωρίς να το αντιλαμβάνονται.» (υπογράμμιση δική μου). Ευτυχώς, που δεν το αντιλαμβάνονται, επειδή είναι: «όλοι μεγάλες μορφές των σπορ, αστέρες της ροκ και προσωπικότητες της τηλεόρασης που βγάζουν εκατομμύρια ξεστομίζοντας λέξεις όπως "bummer", "radical" και "awesome" θεωρώντας ότι πρόκειται για πλήρεις προτάσεις.»  Μήπως το ίδιο δεν ισχύει και για ολόκληρα κράτη, που είναι υπόδουλα άλλων κρατών; Πρόκειται και εδώ για μια κατάσταση βίας, κάτω από την οποία "αναπαύονται" πολλά κράτη, χωρίς να το αντιλαμβάνονται. Κάποτε τα κράτη το κατάλαβαν και επεναστάτησαν, όπως και οι άνθρωποι. Διαβάζουμε πως ένα κράτος υποδουλώνει ένα άλλο: «Το Συμβούλιον της Οργανώσεως δια αλληλεγγύην μεταξύ των Αφρικανικών λαών εις μίαν Απόφασιν της Συνόδου εις Μπαντούγκ την 1 Απριλίου 1961, απαριθμεί τας κατωτέρω μορφάς του νεοαποικισμού: 1) εγκατάστασις Κυβερνήσεως - ανδρεικέλων και καθεστώτων, 2) ανασυγκρότησις χωρών και Κρατών εις αποικιακόν Κράτος μέχρι ή μετά την παραχώρησιν της ανεξαρτησίας εις διαφόρους ενώσεις προσηλωμένος εις τας πρώην Μητροπόλεις, 3) εσκεμμένος (βαλκανισμός) των αποικιακών χωρών, 4) υποδαύλισις και διατήρησις της υπονομευτικής δράσεως εναντίον των Κυβερνήσεων των ανεξαρτήτων Κρατών, 5) πρόκλησις συγκρούσεων μεταξύ των εθνοτήτων και των φυλών, 6) δημιουργία στρατιωτικών βάσεων εις τα εδάφη των πρώην αποικιών, 7) οικονομική διείσδυσκ με την βοήθειαν επενδύσεων, δανείων. νοηματικής βοήθειας. αποστολή τεννικών εμπειρογνωμόνων, υποδουλωτικών συμβάσεων. 8) πρόσδεσις δια γρηματιστικής - συναλλαγματικής εξαρτήσεως των πρώην αποικιών προς τας Μητροπόλεις κ.ο.κ.. 9) οικονομική διάσπασις της χώρας και απομόνωσις των τμημάτων της, 10) προσχώρησις των πρώην αποικιών εις κλειστός οικονομικός ομάδας, 11) σκληραί διώξεις των αγωνιστών της ανεξαρτησίας και κατάπνιξις της λαϊκής αντιστάσεως. »  (υπογράμμιση δική μου). 

Πηγή: 
Κων/νος Δημ. Μαρίτσας Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΑΣ Η/Μ του ΕΜΠ
''Πολιτισμός και Φυσική επιλογή''




~ Γνώθι μαθών ~ Ακούσας νόει ~ Σαυτόν ίσθι ~
~ Γνους πράττε ~