Μίλαν Κούντερα: Η Αθανασία

“Το πρόβλημα δεν είναι ο θάνατος: είναι η αθανασία. Η «μικρή» και η «μεγάλη». Τη μικρή την κερδίζουμε όλοι, λίγο-πολύ, στη μνήμη αυτών που μας αγάπησαν. Τη μεγάλη την αξιώνονται εκείνοι που διαβαίνουν το όριο της φήμης, αλλά και κάποιοι γύρω τους…”  [1] Από τις πρώτες σελίδες ο Κούντερα σε διδάσκει πως είναι πολλοί οι άνθρωποι, λίγες οι χειρονομίες. Παρακάτω φτάνει στο σημείο να παρομοιάσει τους ανθρώπους με τα αυτοκίνητα μιας γαλλικής μάρκας: "Ο άνθρωπος είναι ένα σχέδιο για το οποίο θα μπορούσε να πει κανείς το ίδιο πράγμα. Καμιά...

Πραγματικές σκέψεις

Αν εξετάσουμε προσεχτικά την έννοια της καινοτομίας μπορούμε ν’ αντιληφθούμε ότι ενώ προέρχονται από πραγματικές σκέψεις, παράγουν εξωπραγματικές κινήσεις, αφού αποτελούν την επόμενη πραγματικότητα. Πραγματικές σκέψεις, όπως είναι αυτές του Leibniz και του Pascal, ξέρουμε ότι αποτελούν αλλαγές φάσης τόσο σε μαθηματικό όσο και φιλοσοφικό. Με αυτήν την έννοια, βλέπουμε ότι η νοόσφαιρα ξεπερνά την κλειστή πραγματικότητα για την οποία υπάρχει μια κοινωνική σύμβαση. Μέσα σε αυτή, τα άτομα θεωρούν τους στοχαστές ως ανθρώπους στο περιθώριο που δεν διαμορφώνουν...

Γιατί να πεθαίνει κανείς δύο φορές;

Γιατί να πεθαίνει κανείς δύο φορές; Ιδού η απορία. Η αυτοκτονία δεν είναι παρά μόνον ένα βήμα που δεν επιτρέπει την κατάληξη. Όμως ο δεύτερος θάνατος κατορθώνει την ουσία. Όχι, η προβληματική τούτη δεν είναι τυπική. Δεν είναι ούτε κι ένα απλό λογοτεχνικό πόνημα για μια νέα φιλοσοφία. Μιλούμε, βεβαίως, για τη ζωή και για την έννοια της θυσίας. Τα παραδείγματα του Stavroguin και του Kaliayev δεν είναι ακραίες περιπτώσεις, όπως εκείνες του Dom Juan και του Kirilov. Αλλά προέρχονται από την πραγματικότητα. Αυτό δεν πρέπει να το ξεχνούμε στην ανάλυση τούτη....

Μη ορατά νοητικά σχήματα

Το πλαίσιο της αντιπαράθεσης μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης δεν είναι μόνο πελοποννησιακό. Το καταλυτικό στοιχείο είναι ο περσικός παράγοντας που προκάλεσε αντιδράσεις ακόμα και με την απουσία του. Η ελληνική πραγματικότητα της εποχής επηρεάζεται από το περσικό δόγμα σε βαθμό που καθορίζει το μέλλον της. Σε αυτό το πεδίο βρίσκουμε το πρόβλημα της ένωσης μέσω της συμμαχίας. Το ελληνικό στοιχείο κάνει μια κυριολεκτική χρήση της ετυμολογίας της συμμαχίας. Με άλλα λόγια, η ένωση υπάρχει μόνο ως πολεμολογική έννοια. Σε πλαίσιο ειρήνης καταρρέει δίχως καν να περάσει...

Τα μαθηματικά: μουσική της σιωπής και τέχνη της αλήθειας

Γιατί να γράψει ο Leonardo da Vinci πάνω στα τετράδιά του: όποιος δεν είναι μαθηματικός να μη διαβάσει το έργο μου; Σε αυτό το ερώτημα θα προσπαθήσουμε ν’ απαντήσουμε με διαφορετικούς αλλά συντονισμένους τρόπους. Αρχικά ο Leonardo da Vinci έγινε γνωστός στους πρώτους κοινωνικούς κύκλους ως μουσικός κι έγραφε χαρακτηριστικά ότι η μουσική γεννιέται και πεθαίνει την ίδια στιγμή. Το πλαίσιο του εκείνη την εποχή ήταν πάρα πολύ φτωχό, όσον αφορά στο θέμα της παρτιτούρας. Είναι μόνο προς το τέλος της ζωής του που θα βρούμε τις πρώτες παρτιτούρες για λαούτο,...

Νοητικά σχήματα και μεθοδολογία

Όταν εξετάζουμε προβλήματα που ανήκουν στον γνωστικό τομέα δηλαδή προβλήματα που δεν εμπεριέχουν γνώση μα που χρησιμοποιούν μόνο τη ρευστή νοημοσύνη, τότε όσον αφορά στην αποθήκευση πληροφοριών δεν είναι τόσο η λύση που είναι σημαντική παρά η μεθοδολογία επίλυσης του προβλήματος διότι μόνο αυτή εμπεριέχει τα νοητικά σχήματα του πυρήνα. Η λύση από μόνη της δεν αποθηκεύει την ουσιαστική πληροφορία και σε γενικό πλαίσιο παρουσιάζεται ως μια εκφυλισμένη περίπτωση της όλης διαδικασίας. Στον γνωστικό τομέα το μόνο που είναι πράγματι ουσιαστικό είναι τα νοητικά...

Το να δώσεις φόρμα σέ μιά διάρκεια είναι απαίτηση τής ομορφιάς μά καί τής μνήμης. Διότι τό: όμορφο είναι ασύλληπτο, μή άπομνημονευσιμο

Το να δώσεις φόρμα σέ μιά διάρκεια είναι απαίτηση τής ομορφιάς μά καί τής μνήμης. Διότι τό: όμοφρο είναι ασύλληπτο, μή άπομνημονευσιμο. ...Υπάρχει κρυφός σύνδεσμος μεταξύ βραδύτητας καί μνήμης, μεταξύ ταχύτητας καί λήθης - ό βαθμός τής βραδύτητας είναι ευθέως ανάλογος μέ τήν έντασή της μνήμης• ό βαθμός τής ταχύτητας είναι ευθέως άνάλογος μέ τήν ένταση τής λήθης. ... Δεν βρίσκουμε πουθενά περιγραφή της εξωτερικής εμφάνισης της μαντάμ ντέ Τ. στό εργο τοΰ Ντενόν. Eνα πράγμα ομως μου φαίνεται σίγουρο: αποκλείεται νά είναι λεπτοκαμωμένη• Yποθέτω πώς έχει...

Fractals Η νέα γεωμετρική προσέγγιση του κόσμου μας

...της Ειρήνης Περυσινάκη (Phd Μαθηματικός). Προσπαθήσαμε να καταγράψουμε εικόνες μαθηματικής τάξης και αρμονίας στη φύση. Παρατηρήσαμε λοιπόν την επαναλαμβανόμενη εμφάνιση της χρυσής τομής και των αριθμών Fibonacci, τις σπείρες που δημιουργούνται κυρίως κατά την ανάπτυξη των οργανισμών και ακόμα και τις πολύ τακτικές διατάξεις των πλακοστρώσεων που εμφανίζονται όταν όμοιες μονάδες συσσωρεύονται σε επιφάνειες ή στον χώρο. Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε και σε άλλες τακτικές διατάξεις όπως είναι για παράδειγμα οι συμμετρίες που εμφανίζονται στη φύση ή να αναλογιστούμε...

Λάθε βιώσας - Επίκουρος

«Την ευτυχία και τη μακαριότητα δεν τις προκαλούν ούτε τα πολλά πλούτη. ούτε οι πολλές ασχολίες, ούτε το κυνήγι για την εξουσία, ούτε η πολιτική δύναμη, αλλά το να μην είσαι θλιμμένος, η πραότητα των συναισθημάτων και η ψυχική διάθεση που καθορίζει τα όρια της ύπαρξής μας σύμφωνα με την φύση.» [Επίκουρος]. Σκοπός του Βίου είναι η «Ηδονή», καθώς και η αποφυγή των σωματικών παθών. Κύριο μέσο για την επίτευξή της θεωρείται η Φρόνηση, η οποία εγγυάται ότι δεν θα υπάρχει κατακυρίευση της απόλαυσης. Ο Επίκουρος θεωρούσε την πνευματική ηδονή πολύ...

Κάθε νέα δυνατότητα που έχει η ύπαρξη, ακόμα και η λιγότερο πιθανή, μεταμορφώνει ολόκληρη την ύπαρξη

Υπάρχει η δόξα πριν και μετά την εφεύρεση της φωτογραφίας. Του τσέχου βασιλιά Βάτσλαβ, τον 14ο αιώνα, του άρεσε να συχνάζει στα πανδοχεία της Πράγας και να φλυαρεί με τους ανθρώπους του λαού, άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Ο πρίγκιπας Κάρολος της Αγγλίας δεν έχει καμιά εξουσία, καμιά ελευθερία, αλλά έχει τεράστια αξία: ούτε στο παρθένο δάσος ούτε στην μπανιέρα του που είναι κρυμμένη στο δέκατο έβδομο υπόγειο ενός μπούνκερ δεν μπορεί να ξεφύγει από τα μάτια που τον κυνηγούν και τον αναγνωρίζουν. Η δόξα καταβρόχθισε όλη την ελευθερία του, και τώρα ξέρει: μόνο...

Η πηγη του φοβου βρισκεται στο μελλον, και οποιος απελευθερωνεται απο το μελλον δεν εχει να φοβηθει τιποτα

Ο ανθρωπος που σκυβει πανω στη μοτοσυκλετα του δεν μπορει να συγκεντρωθει παρα μονο στην παρουσα στιγμη της πτησης του. Γαντζωνεται πανω σ'ενα κλασμα χρονου αποκομμενο και απο το παρελθον και απο το μελλον. Αποσπαται απο τη συνεχεια του χρονου, ειναι εκτος χρονου - με αλλα λογια, βρισκεται σε κατασταση εκστασης. Σ'αυτη την κατασταση, δεν ξερει τιποτα για τη γυναικα του, τιποτα για τα παιδια του, τιποτα για τις σκοτουρες του, και ως εκ τουτου δεν φοβαται - διοτι: η πηγη του φοβου βρισκεται στο μελλον, και οποιος απελευθερωνεται απο το μελλον δεν...

2ο Master Class ''Τοποστρατηγικής και ΑΟΖ'' - Νίκος Λυγερός - Γαύδος 13-16/7/2012 [video]

Στις 13 - 16 έλαβε χώρα το δεύτερο Μaster Class Τοποστρατηγικής και ΑΟΖ του Νίκου Λυγερού στη Γαύδο. Τα θέματα που αναλύθηκαν είναι: 1. Τοπολογία 2. Θεωρία γραφημάτων 3. Φασματική ανάλυση 4. Θεωρία παιγνίων 5. Στοιχεία τοποστρατηγικής 6. Διαγράμματα Voronoi και Α.Ο.Ζ. Στις 14 Ιουλίου 2012 πραγματοποιήθηκε το πρώτο μέρος του δεύτερου κατά σειρά Master Class Τοποστρατηγικής για θέματα ΑΟΖ που πραγματοποιείται στην Ελλάδα από τον Νίκο Λυγερό. Το Master Class (πρώτης μέρας) διάρκειας έξι ωρών παρακολούθησαν αδιαλείπτως 40 περίπου άτομα, που μετέβησαν από...

Η βραδύτητα πάει με τη μνήμη - η ταχύτητα με τη λήθη [Η ΒΡΑΔΥΤΗΤΑ - Κουντέρα Μιλαν]

Eπιστροφή στην εποχή της... βραδύτητας. Ζούμε στην εποχή της ταχύτητας και της έντασης. Tαχύτατα αυτοκίνητα, γρήγοροι υπολογιστές, πολυδύναμα κινητά τηλέφωνα και υπερηχητικά αεροπλάνα. Oλοι τρέχουμε σαν παλαβοί για να προλάβουμε. Κουρδισμένα στρατιωτάκια της παραγωγικότητας, αστείες –όσο και δραματικές– φιγούρες. Aλλά η μέρα αποδεικνύεται ολοένα και πιο μικρή, καθώς ο χρόνος αμείλικτα ξοδεύεται στο αυτοκίνητο, στην επιμήκυνση του ωραρίου ή στη δεύτερη δουλειά, στις ολοένα και περισσότερες υποχρεώσεις. Το αστείο είναι ότι η γοητεία της ταχύτητας...

Νίκος Λυγερός - Προμηθέας και Αθηνά

Προμηθέας και Αθηνά Προμηθέας: Αθηνά! Χρόνος. Ο πατέρας σου διέπραξε ένα έγκλημα! Αθηνά: Τώρα παίρνεις το δικαίωμα να κρίνεις τον θεό των θεών; Χρόνος. Όποιος και να ‘σαι Τίτανε κανένας δεν σου το έδωσε. Προμηθέας: Είμαι εκείνος που ξέρει κι είναι η αδικία του πατέρα σου που μ’ έδωσε αυτό το δικαίωμα. Αθηνά: Ξέρεις μόνο ότι δημιουργούν οι θεοί. Η γνώση σου δεν είναι εξουσία. Προμηθέας: Το ξέρω! Κι είναι η αιτία της παρουσίας μου. Αθηνά: Αναγνωρίζω τη δύναμη της σκέψης σου. Χρόνος. Λοιπόν, ποιο έγκλημα διέπραξε κατά την άποψή σου; Προμηθέας:...

Ο μηχανισμός της νόησης (3/3)

Η κινητήρια δύναμη του νου Τι κινεί όμως όλον αυτόν τον μηχανισμό της νόησης;Οι κινητήριες δυνάμεις του νου είναι τα ένστικτα, που αποτελούν και τις πηγές των συναισθημάτων. Αυτά έχουν ερευνηθεί εκτενώς αλλά χωρίς να δημιουργηθεί ακόμα μία γενικά αποδεκτή θεωρία. Υπάρχουν διάφορες σχολές ψυχολόγων, όπως οι Μπεχαβιοριστές ή Συμπεριφοριστές, οι Ηθολόγοι κ. α. Οι αρχικές θέσεις αυτών των σχολών ήσαν διαμετρικά αντίθετες, τείνουν όμως σταδιακά να συγκερασθούν. Οι Μπεχαβιοριστές πίστευαν αρχικά ότι η συμπεριφορά ενός ζώου οφείλεται αποκλειστικά σε επίκτητα...

Ο μηχανισμός της νόησης (2/3)

Στοιχεία από την Αναπτυξιακή Ψυχολογία Σύμφωνα με την Αναπτυξιακή Ψυχολογία και ιδιαίτερα τις πρωτοποριακές εργασίες του Ελβετού ψυχολόγου Ζαν Πιαζέ (Jean Piaget), οι απαρχές του συστήματος των εννοιών δημιουργούνται σταδιακά με συγκέντρωση εμπειριών που συνδέουν την αίσθηση με την κίνηση σε στερεότυπους κινητικο-αισθητικούς ή κιναισθητικούς μηχανισμούς αντιδράσεως, που ονομάζονται από τον Πιαζέ «κιναισθητικά σχήματα». Το μωρό έχει στην αρχή μόνο κάποια έμφυτα ανακλαστικά. Καθώς αναπτύσσεται όμως σωματικά, αυτά τα ανακλαστικά εξελίσσονται σταδιακά...