Ο δίκαιος είναι αυτός που προστατεύει τους άλλους

Αυτό που έχει σημασία με τον Προμηθέα είναι το εξής, που δυστυχώς ακόμα και θεατρικά δεν το κατανοούμε, συνήθως όταν θα βάλουμε τον Προμηθέα Δεσμώτη θα τον βάλουμε με αλυσίδες. Σε μία αληθινή παράσταση που θα ήταν το πνεύμα του Προμηθέα θα έπρεπε ο Προμηθέας να μην είναι καθόλου με αλυσίδες. Ο Προμηθέας πηγαίνει μόνος του. Ο Προμηθέας ξέρει ήδη ότι θα τον καταδικάσουν για την πράξη. Γιατί ο Προμηθέας είναι δίκαιος. Ο Ελληνισμός είναι σπάνια αθώος, γιατί αθωότητα σημαίνει μερικές φορές έλλειψη νοημοσύνης. Ο Ελληνισμός επειδή αποτελεί ένα κράμα νοημοσύνης όταν λειτουργεί σωστά, ορθολογικά με το πρέπον γίνεται δίκαιος. Ο δίκαιος κατηγορείται από τις πράξεις του, δηλαδή από την τελεολογία του και όχι την οντολογία του. Ο δίκαιος δεν μπορεί να γεννηθεί δίκαιος, πρέπει να κάνει κάτι για να ονομαστεί δίκαιος. Ο Προμηθέας πριν κάνει την πράξη που έκανε δεν ήταν αυτό που ονομάζουμε Προμηθέας. Πρέπει να γίνει αυτή η πράξη. Άρα αυτό που έχει σημασία είναι ότι ο Ελληνισμός σιγά-σιγά ανακάλυψε, κάτι που είναι εντυπωσιακό, το διαχρονικό στοιχείο, την ανθεκτικότητα. Ξέρω ότι δεν υπάρχουν τα δικαιώματα, αν δεν τα διεκδικώ. Ξέρω ότι αν δεν προστατεύω τους άλλους, δεν είμαι δίκαιος. Δηλαδή προσέξτε ο δίκαιος είναι ο άλλος, δεν είναι ο ένας. Ο δίκαιος είναι αυτός που ασχολείται με τον άλλον άλλον, γιατί άμα είναι να ασχοληθεί με αυτόν απλώς προστατεύεται. Ο δίκαιος είναι αυτός που προστατεύει τους άλλους. Αυτό το στοιχείο είναι πάρα πολύ σημαντικό στην έννοια του Προμηθέα. Ο Προμηθέας όταν κλέβει την φωτιά δεν την κλέβει γι’ αυτόν και άμα το σκεφτείτε την παραδίδει αμέσως. Όταν κοιτάζουμε τώρα τις τέχνες, που μας έχει μάθει ο Προμηθέας, έχουμε μέσα και τα ναυτιλιακά, έχουμε μέσα βέβαια την τεχνολογία, γιατί ξέρετε όλα αυτά που μας μαθαίνει χρειάζονται ενέργεια. Χωρίς ενέργεια, δεν υπάρχει δράση. Άρα έχει μεγάλη σημασία όταν βλέπουμε τη νέα προσέγγιση ακόμα και στην μουσειολογία. Παλαιότερα θεωρούσαμε ότι το μουσείο είναι απλώς μία αποθήκη του παρελθόντος. Τώρα έχουμε μουσεία που είναι διαδραστικά. Γιατί; Γιατί μπαίνει το παρόν και παράγει ιστορία μέσα στον χώρο του παρελθόντος. Ο Προμηθέας αυτό που μας δείχνει είναι ότι η νοημοσύνη είναι εγκλωβισμένο μέλλον μέσα στο παρελθόν. Γιατί; Γιατί είναι αυτό που σου επιτρέπει να προβλέψεις. Όταν οι άνθρωποι δεν προβλέπουν δεν καταλαβαίνουν στην ουσία τι είναι «βλέπω». Γιατί αυτός που βλέπει, δεν έχει ανάγκη να προβλέπει. Το πρόβλημα είναι ότι βλέπει, ενώ οι πολλοί κοιτάζουν.

Νίκος Λυγερός
Σκίτσο (Ν. Λυγερός) - Prométhée enchaîné sur le mur
http://lygeros.org/articles?n=8684&l=fr

http://lygeros.org/articles?n=15692&l=gr