Ν. Λυγερός: Γενικές αξίες και γενικόλογες αρχές

Όταν ακούμε, «ο καθένας λέει την αλήθεια του», «δεν υπάρχει μία αλήθεια», «κάθε άποψη σεβαστή», έχουμε να κάνουμε με γενικόλογες αρχές, που εκδίδει η κοινωνία για να ακολουθήσει το δόγμα της ρητορικής. Όταν όμως το αποδεχόμαστε, είμαστε θύμα του δόγματος και στη συνέχεια συνεργός αυτού του ανόητου θεσμού που καταδίκασε τον Σωκράτη. Έτσι αν κάθε άποψη είναι σεβαστή, τότε αυτό ισχύει και για την άποψη του άσχετου. Κατά συνέπεια, να μην έχουμε πρόβλημα, ακόμα κι όταν δεν μας συμφέρει, αφού στην ουσία όλα είναι επιτρεπτά. Βλέπουμε ότι με αυτές τις γενικόλογες αρχές μπορούμε γρήγορα να καταλήξουμε σε καταστροφικά παραδείγματα, όσον αφορά στις επιπτώσεις τους. Το ίδιο συμβαίνει βέβαια όχι μόνο στη φιλοσοφία αλλά και στα μαθηματικά και τις επιστήμες. Πριν μερικά χρόνια έλεγαν ότι οι θέσεις του μεθανίου σε μοριακό επίπεδο εξηγούνται με κλασικό τρόπο και μόνο το 2006 ανακαλύφθηκε το γεγονός ότι η μοναδική και ουσιαστική επιρροή προέρχεται από την κβαντομηχανική. Ένα άλλο παράδειγμα, ακόμα πιο απλό, είναι οι θέσεις των τεσσάρων ατόμων υδρογόνου στο μόριο του μεθανίου. Όλοι λένε ότι βρίσκονται στο κέντρο των εδρών τετραέδρου, γιατί όλοι βέβαια ξεχνούν ότι το τετράεδρο είναι το μόνο από τα πλατωνικά σχήματα που είναι αυτοδυϊκό. Όσον αφορά στις πολύτιμες πέτρες, όλοι λένε ότι το ζαφείρι και το ρουμπίνι είναι διαφορετικά, ενώ επί της ουσίας είναι ακριβώς η ίδια πέτρα. Το θέμα λοιπόν είναι η αξία των πληροφοριών που μεταδίδουμε και κατά πόσο είμαστε γνώστες ότι υπάρχουν πραγματικά ή απλώς τις έχουμε ακούσει από κάποιον δίχως να τις διασταυρώσουμε με τη δική μας μελέτη. Με άλλα λόγια, γιατί να μην ακολουθούμε μια προσέγγιση που είχε ο Αρχιμήδης και στη συνέχεια ο Leonardo Da Vinci; Μερικές φορές η απάντηση είναι απλή και έχει σχέση με την εξειδίκευση που δεν γνωρίζει ολιστικά νοητικά σχήματα.

http://www.lygeros.org/articles?n=12665&l=gr