Ν. Λυγερός: Περί μονοτονίας

«Ποιο είναι το δηλητήριο της σύγχρονης βιομηχανικής ζωής μας; Αναμφίβολα η μονοτονία -μονοτονία της εργασίας και της ανούσιας κοινωνικής και κοινοτικής ζωής.» 

Halford Mackinder 

Για την κοινωνία, η εξέλιξη της ανθρωπότητας δεν πρέπει να είναι σταθερή και ακόμη λιγότερο μονότονη. Το πρέπον της κοινωνίας είναι η μονοτονία που αποτελεί το επακόλουθο του οράματός της, δηλαδή η αθανασία του παρόντος. Κατά συνέπεια, όλο το σύστημά της είναι βασισμένο στην ιδέα ότι η ζωή είναι απλώς μία ημέρα που επαναλαμβάνεται. Όλη η ουσία για τα άτομα της κοινωνίας είναι πώς να περάσει η ημέρα. Δεν υπάρχουν επιπτώσεις που αγγίζουν το αύριο. Το παίγνιο έχει μόνο μία αρχή, την αρχή της επανάληψης. Και οι κανόνες αφορούν μόνο την ημέρα. Σε αυτό το πλαίσιο, ούτε η θρησκεία δεν έχει νόημα, εκτός αν συμπίπτει με την έννοια της καθημερινότητας. Όσο πιο απλοϊκή είναι η θρησκεία τόσο το καλύτερο, διότι έτσι είναι εύκολη η εφαρμογή της. Η κοινωνία μετατρέπει τα έργα σε διαφημιστικά, τα τραγούδια σε ρεφρέν, τα συνθήματα σε σλόγκαν. Έτσι οι διανοούμενοι είναι άχρηστοι, όχι μόνο ως άνθρωποι αλλά και μέσω του έργου τους, που δεν έχει καμιά αξία. Η κοινωνία δίνει σημασία στο γραφείο, μόνο αν υπάρχει καρέκλα. Μόνο στην τουαλέτα επιτρέπει να μην έχει καρέκλα, διότι έχει την ίδια λειτουργία. Η βιομηχανική επανάσταση δεν αφαίρεσε εργασίες, όπως νομίζουν μερικοί ειδικοί. Πιο απλά, έδωσε χρόνο σε πολλά άτομα να δουν τον εαυτό τους όπως είναι στην πραγματικότητα. Πώς ένα άτομο δίχως ανθρωπιά θα μπορούσε ποτέ να γίνει άνθρωπος; Η κοινωνία έμαθε στα άτομά της ότι μόνο η ύπαρξη έχει νόημα και ότι η ζωή είναι απλώς μία ουτοπία. Επιπλέον, με την πάροδο του χρόνου, τα άτομα ανακαλύπτουν ή μάλλον ακριβέστερα, η κοινωνία τούς το αποκαλύπτει, ότι αυτή η συγκεκριμένη ουτοπία είναι επικίνδυνη, διότι μπορεί να μετατραπεί σε ιδεώδες για το οποίο οι άνθρωποι μπορεί να θυσιαστούν. Αυτή η θυσία αποκαλέστηκε από την κοινωνία, αυτοκτονία. Κατά συνέπεια, ερμηνεύτηκε ως μία προσβολή του συστήματος. Τα άτομα δίχως ιστορία δεν μπορεί να έχουν προβλήματα. Κι όπως δεν ξέρουν ότι δεν έχουν μέλλον, θεωρούν τους οραματιστές ως επικίνδυνους για τη διάσωση της κοινωνίας. Μετά την εξόντωση οποιασδήποτε αντίστασης, η διάσωση μετασχηματίζεται σε συντήρηση. Η ανατροφοδότηση του συστήματος είναι απόλυτα κυκλική και έχει μία αποκλειστική αποστολή. Πρέπει να εξασφαλίσει ότι η κοινωνία θα παραμείνει η ίδια. Αν και αυτή η αποστολή φαίνεται παράδοξη με την αναπόφευκτη εξέλιξη της τεχνολογίας, το παράλογο δεν αργεί να εμφανιστεί. Μια απλή κοινωνιολογική προσέγγιση αρκεί για να αποδείξει πόσο ισχυρά είναι τα κοινωνικά συμπλέγματα. Είναι, επιπλέον, σταθερά σαν την ημέρα. Όπως η κοινωνία περιορίζει τη δράση της μνήμης στο χρονικό διάστημα της ημέρας, κανένα άτομο δεν μπορεί να κάνει οποιαδήποτε σύγκριση. Και δίχως πλαίσιο σύγκρισης, δεν υπάρχει πεδίο εξέλιξης. Σε αυτή την κοινωνία ακόμα και τα βιβλία έχουν μετατραπεί σε περιοδικά και τα περιοδικά σε εφημερίδα, αλλιώς δεν παύει η επικινδυνότητά τους, ακόμα και αν δεν τα διαβάζουν τα άτομα. Διότι ένας άνθρωπος αρκεί, όπως το κερί που φωτίζει το σκοτάδι. Έτσι τα βιβλία είναι αφιερωμένα, όλο και περισσότερο, στα αθλήματα, στη μαγειρική, στο αυτοκίνητο, στο σπίτι, δηλαδή στα μοναδικά συστατικά της εξέλιξης της ημέρας, η οποία είναι η μόνη που επιτρέπει η κοινωνία στην ανθρωπότητα. Παρόλα αυτά, η ανθρωπότητα ζει και γι’ αυτό η θυσία μας είναι απαραίτητη.

http://lygeros.org/articles?n=3526&l=gr