Ν. Λυγερός: Θαλασσοστρατηγική, τοποστρατηγική και ΑΟΖ

Απομαγνητοφώνηση σημαντικών αποσπασμάτων:

Η γεωστρατηγική βασίζεται σε μια απλή ιδέα: Είναι η εφαρμογή της στρατηγικής πάνω στην γεωγραφία. Βασικά στοιχεία της γεωστρατηγικής είναι ότι ασχολείται με την «γειτονιά». Στην πραγματικότητα έχει μια εμβέλεια η οποία απαιτεί ένα σχετικό μεγάλο βάθος.

Πιστεύουμε ότι μια μικρή χώρα δεν μπορεί να έχει υψηλή στρατηγική και βέβαια ξεχνάμε σε όλο αυτό το πλαίσιο πως ο Ελληνισμός δημιούργησε την στρατηγική επειδή δεν ήταν ισχυρός. Αν ήταν ισχυρός δεν θα είχε ανάγκη από την στρατηγική, θα έκανε απλώς την επιβολή της ισχύος του. Στην πραγματικότητα ο Ελληνισμός κάθε φορά αντιμετώπιζε δυσκολίες και για να τις ξεπεράσει εφηύρε την έννοια της στρατηγικής.

Είμαστε στην Μεσόγειο. Όταν έχουμε επηρεαστεί πολύ από το τουρκικό δόγμα λέμε ότι η Μεσόγειος είναι μια κλειστή θάλασσα. Η Μεσόγειος από την αρχή δε μπορεί να είναι κλειστή, μπορείτε να την ονομάσετε αν θέλετε ημίκλειστη, πάντως κλειστή δεν γίνεται γιατί υπάρχει το Γιβραλτάρ και υπάρχει και η Κωνσταντινούπολη. Μετά το 1869 υπάρχει και το Σουέζ. Αρα έχετε τρία ανοίγματα. Είναι λοιπόν αστείο να θεωρείτε ότι κάτι είναι κλειστό ενώ έχει τρία ανοίγματα.

Η «ασθένεια» που επικρατεί τοπικά στην ανατολική Μεσόγειο είναι ότι τα πράγματα πάνε χάλια. Αυτό που είναι εντυπωσιακό είναι οτι εμείς που είμαστε μέσα λέμε «τα πράγματα πάνε χάλια» κι αυτοί που είναι απ’έξω θα ήθελαν να είναι εκεί που τα πράγματα είναι χάλια. Και τι δε θα έδιναν για να είναι εκεί. Τώρα ξέρουμε τι δίνουν, παραχωρήσεις για μπλοκ κλπ (θαλάσσια οικόπεδα).

Οι σχέσεις σχετίζονται με τον χρόνο, ενώ οι επαφές σχετίζονται με τον χώρο.

Μια στρατηγική για να έχει ένα νόημα πρέπει να ενσωματώνει την έννοια του χρόνου, γιατί είναι φτιαγμένη για να προκαλεί αλλαγές φάσεις. Μια αλλαγή φάσης είναι ακριβώς αυτό που γίνεται εφόσον υπάρξει μία κίνηση που στην πραγματικότητα είναι μία πράξη.

Ο Ελληνισμός γενικότερα είναι μια οντότητα του χρόνου. Κάποιος που είναι πιο πολύ επεκτατικός έχει μια τάση να λειτουργεί πολύ καλά γεωστρατηγικά γιατί το μόνο που έχει σημασία γι’αυτόν είναι το έδαφος. Άμα προσέξετε όλη την ιστορία του Ελληνισμού τα εδάφη έχουν αλλάξει πάρα πολύ, αλλά έχουμε ένα χαρακτηριστικό: Προσέχουμε πάντοτε τους δικούς μας, διότι είμαστε ελάχιστοι.

Η Ελλάδα και η Κύπρος δυσκολεύονται να διαχειριστούν τα λιμάνια τους, αλλά οι Έλληνες - και οι δυό μαζί - έχουν τον πρώτο εμπορικό στόλο στον κόσμο. Είναι απόλυτα φυσιολογικό έτσι δεν είναι;

Είναι μια ιδιότητα που έχει ο Ελληνισμός: Είναι ικανός να χτίσει έναν ολόκληρο πολιτισμό πάνω στα καράβια, δηλαδή πάνω σ’ένα δυναμικό κι όχι σε ένα στατικό πλαίσιο. Αυτό έχει τεράστια σημασία σε επίπεδο διαχρονικό για έναν απλό λόγο: Άμα θες να έχεις διάρκεια πάνω στην ξηρά είναι εύκολο ακόμα κι αν είσαι κόπανος. Ενώ άμα θέλεις να ‘χεις διάρκεια πάνω στην θάλασσα είναι δύσκολο ακόμα κι αν είσαι έξυπνος. Διότι έχει ένα πρόβλημα η θάλλασα, κουνιέται συνεχώς. Τι να κάνουμε. Όσοι θεωρούνε ότι αυτό είναι πρόβλημα, να θυμούνται ότι είναι αυτό που μας προστατεύει. Αν θέλετε πραγματικά να καταραστείτε τον Ελληνισμό, βάλτε τον μόνο σε ξηρά. Θα το πω ακόμα πιο ωμά. Όταν μερικοί από μας θεωρούν ότι είναι καλό να υπάρχει μια πραγματική ένωση, φανταστείτε τώρα η Ελλάδα και η Κύπρος να είναι ενωμένες με την ξηρά, να μην υπάρχουν νησιά στο Αιγαίο, να είναι όλα ξηρά και να είναι ενωμένο το πλαίσιο, και να πείτε «εντάξει, θα’ναι πολύ ωραίο, θα ‘χαμε μια τεράστια χώρα». Να θυμάστε πάντοτε το παράδειγμα της Αρμενίας. Η Αρμενία ήταν η χώρα των τριών θαλασσών και τώρα έχει μια χώρα που δεν ακουμπάει σε κανένα σημείο την θάλασσα, κι ήταν μόνο χώρα ξηράς. Άρα, όσοι πιστεύουν ότι τα πράγματα είναι χάλια και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για να τα αλλάξουμε, μπορώ να σας πω ότι ευτυχώς που δεν μπορούμε να αλλάξουμε την θάλασσα, γιατί είναι και μερικοί από μας που μπορεί και να την είχαν παγώσει.

Το δυναμικό στοιχείο της θάλασσας είναι η καλύτερη ασπίδα που έχει ο Ελληνισμός. Το δυναμικό στοιχείο της θάλασσας είναι η καλύτερη αιχμή του δόρατος που έχει ο Ελληνισμός. Γιατί; Διότι όταν ο άλλος δεν ξέρει σε προστατεύει, όταν εσύ ξέρεις μπορείς να αμυνθείς. Βλέπετε ότι ακολουθούμε και το σύστημα της Σαλαμίνας. Μ’ενοχλεί να ακούω συνεχώς «πρέπει να κρατήσουμε τις Θερμοπύλες». Κάθε φορά που κάποιος σας το λέει να κοιτάτε το ρολόϊ σας, και να ρωτάτε: Για πόση ώρα; Γιατί αυτοί που δεν το θυμούνται, οι Θερμοπύλες δεν τελειώνουν ακριβώς όπως νομίζουμε. Είναι θέμα χρόνου η νίκη στις Θερμοπύλες κι όχι χώρου. Άρα είναι ένα χρονικό διάστημα, πεπερασμένο, το οποίο ξέρουμε ότι θα πρέπει να αντισταθούμε ως εκεί, για να προλάβουμε κάτι άλλο. Αλλά άμα θεωρείτε ότι είναι βασικό κάνετε λάθος. Ενώ στη Σαλαμίνα, ενώ νομίζουμε ότι όλο το πρόβλημά μας είναι θέμα ξηράς, ενώ πηγαίνουμε να δούμε ακόμη και το μαντείο να μας εξηγήσει ότι πρέπει να προστατευτούμε με το ξύλο, ευτυχώς -όπως θα’λεγε ο Νεοκλής- υπάρχει ο Θεμιστοκλής ο οποίος λέει «εγώ κατάλαβα αυτό που δεν καταλαβαίνετε, στην πραγματικότητα μιλάει για καράβια». Αυτή την περίοδο κάνουμε σχεδόν το ανάλογο, λέμε αυτό που δεν καταλαβαίνετε, είναι η ΑΟΖ. Άρα η ΑΟΖ μοιάζει περισσότερο με τα καράβια της Σαλαμίνας παρά με τους Σπαρτιάτες στις Θερμοπύλες. Αν αυτό σας ενοχλεί γιατί δεν φαίνεται τόσο εντυπωσιακό, να σκεφτείτε ότι πάνω στα καράβια είχε και ανθρώπους που ήταν μαχητές. Ο συνδυασμός των δύο σας φέρνει σιγά-σιγά στην έννοια της θαλασσοκρατίας, κλασσική, που ξέρουμε από τον Θεμιστοκλή, αλλά εμείς θα θέλαμε να ενισχύσουμε την έννοια της θαλασσοστρατηγικής. Δηλαδή, όπως έχουμε την γεωστρατηγική, γιατί να μην έχουμε την θαλασσοστρατηγική. Απλώς η θαλασσοστρατηγική πρέπει να παίζει δομικά πάνω στην τοποστρατηγική, δηλαδή στις σχέσεις.

Έχει ενδιαφέρον άμα το σκεφτείτε πώς λειτούργησε ο Ελληνισμός. Το πρώτο πράγμα που κάνει κάποιος που ζει σ’ένα νησί είναι να πάει αλλού. Το δεύτερο πράγμα που κάνει είναι να επιστρέψει. Είναι μερικοί που λεν «θα ήθελα στη ζωή μου να κάνω τον γύρο του κόσμου» και ξεχνάμε ότι αυτό σημαίνει ότι θα επιστρέψουν. Ξέρετε γιατί επιστρέφουν; Γιατί πρέπει να πουν σε κάποιον ότι το έκαναν. Μα αν δεν το ξέρει κανένας, και φύγετε για τον γύρο, και στέλνετε κάρτες και δεν τις διαβάζει κανένας, στο τέλος τι κάνατε, πήγατε;

Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στην εκπομπή «Μαζί στο ΡΙΚ»

...όταν είσαστε σε ένα σταθμό τρένου και περιμένετε σας φαίνεται πάντοτε ότι αργεί, όταν είστε μες στο τρένο και οδηγείτε και βοηθάτε σε αυτήν την οδήγηση είστε στην ώρα σας.

...εγώ είμαι μάλλον παραδοσιακός αλλά είναι μερικά πράγματα που μάλλον δεν τα δέχομαι εύκολα. Δηλαδή, το θέμα της Κυριακής είναι πάρα πολύ επικίνδυνο. Δεν είναι δυνατόν ενώ ακολουθούμε μία παράδοση εδώ και αιώνες ξαφνικά να μετατρέπεται η Κυριακή σε οποιαδήποτε μέρα. Αν ήταν οποιαδήποτε μέρα η Κυριακή θα είχε ένα νούμερο, θα ήταν όπως είναι η Δευτέρα, όπως είναι η Τρίτη. Δεν την ονομάσαμε Κυριακή τζάμπα. Πάνω σε αυτό βασιζόμαστε διαχρονικά

...Όλο το θέμα της ΑΟΖ είναι για μία αξιοποίηση που είναι για την απελευθέρωση της Κύπρου, αν είναι να κάνουμε ΑΟΖ για να χρησιμοποιούμε έναν αγωγό που περνά από την Τουρκία, καλύτερα να μην κάνουμε τίποτα

...στρατηγικός ορίζοντας - οριζόντιο πλέγμα > ανατολική μεσόγειο

...όταν κάποιος αλλάζει τόσο εύκολα την γνώμη του ενώ θεωρεί ότι είστε ανύπαρκτος σημαίνει ότι κάτι κάνατε καλό δηλαδή αλλάξατε τη θέση σας και δεν σας βλέπουν με τον ίδιο τρόπο.

...Μία γη που έχει πρόσφυγες, που έχει κατεχόμενα, που έχει εγκλωβισμένους κι αγνοούμενους να σκέφτεται μόνο να κάνει έναν αγωγό που να περνά από την τουρκια, εγώ δεν μπορώ να βρω κάτι που να είναι πιο μεγάλη προδοσία γιατί τότε είναι σαν να σβήνουμε όλο το γεγονός που έγινε το 74', οτιδήποτε έχουμε ζήσει ως επιπτώσεις. Σε υψηλό στρατηγικό επίπεδο δεν εξετάζουμε καθόλου αυτό το σενάριο.

...Η διδαχή του Χριστού, η διδασκαλία του Χριστού για όσους δεν το έχουν καταλάβει αφορά το τι κάνουμε τώρα, το τι κάνουμε μετά δεν έχουμε να ασχοληθούμε είναι άλλο πλαίσιο. Αυτό που έχει μεγάλη σημασία σε όλα αυτά που λέει ο Χριστός είναι ότι έκανε μία τεράστια καινοτομία που δεν ακολουθεί απλώς τις εντολές οι οποίες είναι πάντοτε αρνητικές με την ιδέα ότι μην κάνεις αυτό, μην κάνεις αυτό. Και εξηγεί στους ανθρώπους τι πρέπει να κάνουμε. Το τι πρέπει να κάνουν είναι να αγαπούν ο ένας τον άλλον πλησίον. Η ιδέα θα μπορούσα να απαντήσω αν θέλετε κι λίγο πιο ορθολογικά είναι το εξής: όταν κάνουμε πειράματα στον τομέα της ρομποτικής και των γνωστικών επιστημών βάζουμε διάφορα ρομπότ που έχουν δικαίωμα να κάνουν ό,τι θέλουν. αυτό που βλέπουμε είναι το εξής: αυτά που πειράζουν τα άλλα τα καταφέρνουν καλά στην αρχή, δηλαδή έχουν καλύτερη απόδοση. Σε βάθος χρόνου αυτό που βλέπουμε είναι ότι τα ρομπότ που κάνουν καλό σε αυτόν που τους κάνει καλό τα καταφέρνουν καλύτερα. Σε κάποια φάση αρχίζουν να εντοπίζουν ότι ένα ρομπότ δεν κάνει καλό με αυτό δεν λειτουργούν πια και λειτουργούν με τα άλλα. Αυτό που βλέπουμε είναι ότι αρχικά θα πιστεύαμε ότι άμα βάλουμε ανεξάρτητες οντότητες και έχουμε δύο τρεις αρνητικές θα χαλάσουν όλη την πιάτσα(να μιλήσουμε λαϊκά), στην πραγματικότητα χαλάνε τον εαυτό τους γιατί μετά υπάρχει το θέμα της ανταπόδοσης, όταν κάνουν λοιπόν αυτές τις συνεχώς αρνητικές κινήσεις είναι στην πραγματικότητα αρνητικό σε βάθος χρόνου, ενώ σε βάθος χρόνου η θετικότητα αυτή εμφανίζεται. Θα ήθελα να σας το πω και για σας, είναι μερικοί δημοσιογράφοι που τα πάνε καλά λέγοντας κακίες, τα πάνε πολύ καλύτερα από άλλους για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Σε βάθος χρόνου φαίνεται και η ποιότητα. Άρα λέω ότι αυτό που μας λέει ο Χριστός, όπως ρωτούσε η κυρία, θα ήταν καλό βέβαια να υπάρχει και παπάς να το πει αλλά νομίζω ότι συμβαδίζουμε, η ιδέα είναι ότι πρέπει να ακολουθούμε μια διδασκαλία που αφορά το θετικό στοιχείο δηλαδή την ανθρωπιά. Εγώ πιστεύω στην ανθρωπιά όχι απλώς επειδή είναι πίστη επειδή αυτό βλέπω ότι λειτουργεί και αυτό που μας λέει ο Χριστός είναι ότι αν είσαι ανθρώπινος θα έχουμε περισσότερη ανθρωπιά τότε θα μπορούμε να νιώσουμε την Ανθρωπότητα σιγά σιγά αλλάζουμε.

...Επιστήμη-θεωρεί ότι ο αλτρουισμός είναι ένα βασικό στοιχείο

...Ο Χριστός όταν λέει άμα κάποιος σου έχει κάνει κακό να προσπαθείς να μην ανταποδώσεις, η αντίσταση δεν είναι ανταπόδοση είναι άμυνα.

...Είναι οι άνθρωποι που γίνονται Άγιοι.

...Όταν έχετε να κάνετε με κάποιον που αρχικά μπορεί να έχει κακές διαθέσεις μαζί σας, όταν βλέπει ότι υπάρχει μια διαφορά και μία διαφορετική προσέγγιση τότε αλλάζει.

Παράδειγμα (που το χρησιμοποιούμε και στην φιλοσοφία στην Κίνα):

Μια μέρα υπάρχει ένας που είναι πολύ κακός και είναι πάνω σε μία γέφυρα και χτυπάει όλους τους ανθρώπους που περνάνε από αυτήν την γέφυρα. Σε κάποια φάση περνάει ένας νέος και αυτός δεν ξέρει ότι είναι κακός και περνά ενώ όλοι οι άλλοι φοβούνται. Του λέει λοιπόν την επόμενη μέρα εσένα θα σε σκοτώσω. Αυτός πηγαίνει να δει έναν δάσκαλο γιατί φοβάται, γιατί δεν ξέει καθόλου από πολεμικές τέχνες κι ο δάσκαλος που είναι στις πολεμικές τέχνες του λέει άκου καλά ξέρεις να κάνεις κάτι καλό, λέει εγώ ξέρω να κάνω τσάι(αν θυμάστε καλά είναι μία από τις εφτά κατηγορίες που είναι σημαντικές για τους Σαμουράι), λέει είναι πολύ απλό όταν θα πας και θα τον δεις θα κάνεις την λειτουργία του τσαγιού, λέει μα θα με σκοτώσει, όχι όχι θα δεις. Πηγαίνει λοιπόν την επόμενη μέρα, έρχεται ο άλλος ο μπαμπούλας ας πούμε λαϊκά και τον βλέπει ξαφνικά να κάνει τη διαδικασία και την λειτουργία του τσαγιού. Τότε του λέει ο κακός, θα σε ακολουθήσω γιατί είσαι δάσκαλος. Τι θέλω να πω. Θέλω να πω ότι αν παράγεις ένα έργο το οποίο πραγματικά βοηθάει τους άλλους, ο άλλος ακόμα κι αν έχει κακή διάθεση αρχικά βλέπει ότι τελικά δεν κάνεις τίποτα εναντίον του.

...Το καλό είναι πιο ανθεκτικό από το κακό.

...Η ισχύ είναι η επιβολή της δύναμης πάνω στον άλλον, η δύναμη είναι πάνω στον εαυτό μας.

...Ο χειρότερος εχθρός δεν είναι ο αντίπαλος είναι ο εαυτός μας, αυτό προσπαθεί να πει κι ο Χριστός. Αν έχεις καταφέρει και πραγματικά έχεις κάνει υπέρβαση και βλέπεις τα πράγματα όπως ήταν η διδασκαλία τότε βλέπεις διαφορετικά και τον συνάνθρωπο

...Όταν τα πράγματα πάνε καλά κανένας δεν ζητάει βοήθεια, βοήθεια είναι μόνο όταν τα πράγματα πάνε στραβά. Είναι μερικοί που έχουν ασχοληθεί ειδικά με με τα πράγματα όταν είναι στραβά. Είναι το ίδιο ακόμα και στον αθλητισμό όταν τα πράγματα πάνε καλά κερδίζει η ομάδα όταν δεν πάνε καλά φταίει ο προπονητής. Ο προπονητής κάνει συνεχώς την ίδια δουλειά αλλά πρέπει να το διαχειριστεί . Για οποιαδήποτε κρίση είναι δύσκολο να σας ζητήσει κάποιος να τον βοηθήστε πριν έρθει η κρίση. Γιατί μερικές φορές έχει και έλλειψη κρίσης. Και επειδή έχει έλλειψη κρίσης θα υποστεί την κρίση που θα έρθει. Άρα το πρόβλημα είναι όταν εξετάζουμε τα δεδομένα είναι λίγοι άνθρωποι που μπορούν να δουν τι θα γίνει από πριν τι θα γίνει μετά.

...Είναι μετά την συνειδητοποίηση που ασχολούμαστε με τους άλλους όταν βλέπουμε ότι ο άνθρωπος υπάρχει μόνο μέσα από τον συνάνθρωπο.

...Νομίζω ότι δεν πρέπει να μπερδεύουμε τον εγκέφαλό μας με τα πόδια μας. Θα σας δώσω ένα πολύ απλό παράδειγμα για να δείτε ότι που το πάω. Έχετε ποτέ σκεφτεί πόσο υποφέρετε με τα πόδια σας όλη την ημέρα επειδή είσαστε γυναίκα και φοράτε τακούνια; Έχετε ρωτήσει ποτέ τα πόδια σας πώς ζουν αυτή τη ζωή; Η ιδέα ποια είναι. Είναι ότι όταν ασχολούμαστε μόνο με αυτό έχουμε την εντύπωση ότι όλη η ζωή είναι κόλαση γιατί έχουμε κατεβάσει το επίπεδο της ανάλυσης. Ξέρετε άμα είχατε πολλά προβλήματα θα ήταν απλώς να είσαστε καθισμένη με΄τα θα δείτε ότι τα προβλήματά σας έχουν μεταφερθεί και έχουν πάει πιο πάνω.

...Ξηλώνουμε αυτά που δεν έχουν θεμέλια. Άρα άμα είναι καλά θεμελιωμένα χτίζουμε πάνω σε αυτό.

...Η βασική ιδέα είναι ότι το έργο είναι σαν μια ταινία κι άλλοι κοιτάζουν μόνο την φωτογραφία. Μία φωτογραφία δεν κουνιέται. Αλλά άμα βάλετε στην σειρά μία φωτογραφία θα δείτε ότι είναι μία ταινία. Εδώ είναι ακριβώς το ίδιο κάθε κοινωνία επικεντρώνεται στα σημερινά της προβλήματα και λέω αυτά τα προβλήματα είναι προβλήματα ουσίας, είναι θεμελιακά, είναι πολυτέλειας, είναι προβλήματα στρατηγικής ή επιλογής και θεωρίας αποφάσεων.

...Για μένα το μεγάλο πρόβλημα στην Κύπρο ήταν το 74'. Είναι πολλοί που το διαχειρίστηκαν σαν να μην υπήρχε. Εγώ δεν το ξεχνάω.

...Ο Άγιος Αυγουστινός λέει ότι για να είσαι ευτυχισμένος να ζητάς αυτά που έχεις. Αλλά δεν σημάινει ότι δεν μπορείς να τα δώσεις...

...Γιατί ο παπάς δεν πηγαίνει σε κάθε σπίτι και πηγαίνει κάθε σπίτι στον παπά, μα γιατί είναι πιο αποτελεσματικά και γι' αυτό λέγεται και εκκλησία. Η ιδέα είναι ότι, άμα σκεφτείτε ορθολογικά, κάθε άνθρωπος που πηγαίνει στην εκκλησία - πολλοί υποφέρουν, μιλάει κάποιος που είναι ο παπάς και μετά βγαίνουν και είναι χαρούμενοι. Γιατί; Μα δεν τους έχει μιλήσει για το προσωπικό τους πρόβλημα, αλλά τους έχει αλλάξει την θεώρηση των προβλημάτων κι όταν βλέπουν κι άλλους ανθρώπους να υποφέρουν ακόμα περισσότερο το πρώτο πράγμα που σκέφτονται είναι να τον βοηθήσουν. Μόλις βοηθάτε τον άλλον αμέσως έχετε περισσότερο ανθρωπιά και δεν είναι ανάγκη να σας πει ευχαριστώ.

...Όταν επικεντρωνόμαστε μόνο και μόνο σε μέτρα τοπικά στο τέλος δεν έχουμε προοπτική γιατί λέμε θα σώσουμε την κατάσταση της ημέρας, και την επόμενη μέρα τι θα κάνεις; Είναι ακριβώς το ίδιο.

...Άλλο να μην βασίζεσαι κι άλλο να τα αξιοποιείς.

...Όταν κάποιος δεν σκέφτεται τίποτα ακολουθεί μία σκέψη του άλλου, αν όμως έχει εφόδια και μπορεί πραγματικά να αναπτυχθεί

...Το μεγάλο είναι πολλαπλασιαστικό είναι ικανό να βοηθήσει πολλά πράγματα

...Άμα κάποιος συνεχώς ασχολείται με τα δάχτυλά του και δεν κοιτάζει το χέρι του, έχει πέντε προβλήματα, άμα κοιτάζει το χέρι του έχει ένα το οποίο θα έχει πέντε λύσεις

...Αν την στιγμή της επιλογής αναπτυχθεί μία στρατηγική τότε σε επίπεδο τακτικής έχουμε απάντηση.

...Υπογράφουμε συνθήκες όχι για να τελειώσουμε τους πολέμους αλλά για να αρχίσουμε τους επόμενους

...Όταν έχουμε τρεις επιλογές στην στρατηγική παίρνουμε την τέταρτη

...Ζεόλιθος> θα τα εφαρμόσουμε (αποτελέσματα) σε όλη την Κύπρο

...Εμείς οι Έλληνες γενικά είμαστε τόσο τεμπέληδες που αναγκαστικά γεννηθήκαμε έξυπνοι, γιατί ο τεμπέλης δεν του αρέσει να κάνει δύο φορές το ίδιο πράγμα.

...Όταν έχουμε στη διάθεσή μας τοπικά τέτοια μυαλά είναι καλό να τα αξιοποιήσουμε γιατί ευχαριστεί το Δάσκαλο

...Δήμαρχος της Κερύνειας > Θράκη

...Αυτός που δεν είναι ελεύθερος δεν μπορεί να γίνει ελεύθερος, μπορεί να απελευθερωθεί. Η απελευθέρωση είναι σημαντική.

...Αν δεν είμαστε ικανοί να σκεφτούμε ότι μπορεί να υπάρχει στρατηγική που απελευθερώνει δεν θα την εφαρμόσουμε ποτέ.

...Η γραφικότητα δεν πειράζει αυτό που πειράζει είναι να μην την αντέχεις > Μακάρι οι πολιτικοί να ήταν γραφικοί σαν τον Μαντέλα

+

Gandhi

=

απελευθέρωσαν ολόκληρο κράτος ενώ

δεν είχαν δυνάμεις ενώ δεν είχαν οπλισμό

κι είχαν μόνο την ψυχή τους και το σώμα τους... μας δείχνουν τον δρόμο

Κολοκοτρώνης>

...Ελευθερία - άμα δεν διεκδικώ εγώ την ελευθερία μου και την περιμένω μόνο από τους άλλους τότε δεν είναι η ελευθερία είναι μόνο δικαίωμα έως να αφανιστεί

...Η πρώτη συνειδητοποίηση της ελευθερίας είναι το πρώτο βήμα προς την απελευθέρωση

...Στο κάτω κάτω της γραφής είσαι ελεύθερος μόνο επειδή το νιώθεις

...Πάσχα - κεριά

εκείνο που έχει σημασία είναι να το δώσει ο ένας στον άλλον

μεταφέρουμε την συνέχεια του φωτός > αυτό δημιουργεί ένα μονοπάτι πάνω σε αυτό το μονοπάτι μπορούμε να χτίσουμε

...Στην κατάθλιψη το πρώτο πράγμα είναι να αντιληφθείς ότι είσαι άρρωστος, άμα δεν αντιλαμβάνεσαι ότι είσαι άρρωστος πρώτον γιατί να πάρεις φάρμακα εφόσον δεν είσαι άρρωστος.

Όλες αυτές οι δυσκολίες που εμφανίζονται τώρα στην πραγματικότητα προϋπήρχαν απλώς δεν ξέραμε ότι υπήρχε ασθένεια.

...Όταν πηγαίνετε στο νοσοκομείο και γίνετε η εγχείρηση είναι οδυνηρή, η εγχείρηση όμως είναι η αρχή της απελευθέρωσης

Συνέντευξη του Νίκου Λυγερού στην εκπομπή «Μαζί στο ΡΙΚ» με την Ελίτα Μιχαηλίδου στις 15/01/2014. Αποσπάσματα απομαγνητοφώνησης: Σταμπολίδου Σβέτα.