Θέματα φιλοσοφικά, επιστημονικά, κοινωνικά, ψυχολογικά, για τον άνθρωπο. Νευροεπιστήμες, εγκέφαλος,συνείδηση και νοημοσύνη. Νίκος Λυγερός.

Όλες οι ανθρώπινες έννοιες είναι προβολές του ανθρώπινου πνεύματος γι'αυτό σε τελική ανάλυση πολλές φορές είναι απατηλές. Δεν βλέπουμε την πραγματικότητα , την αντιλαμβανόμαστε (όπως νομίζουμε εμείς πως είναι). Ο,τι βλέπουμε είναι μια ερμηνεία της πραγματικότητας, που βασίζεται σε υποκειμενικά, ελαττωματικά ή προκατειλημμένα παραδείγματα. Αυτό έχει επιπτώσεις όχι μόνο στο πώς καταλαβαίνουμε τον κόσμο, αλλά και πώς καταλαβαίνουμε τους ανθρώπους... Όταν κάποτε ρώτησαν τον Ηράκλειτο πώς γνωρίζει όσα γνωρίζει απάντησε: «ερεύνησα τον εαυτό μου». Όμως δεν αρκεί μόνο η αυτογνωσία, χρειάζεται και η εμπάθεια... O Σωκράτης, μέσω της μεθόδου διαλόγου που είχε αναπτύξει, εκμαίευε (εξ ου και Μαιευτική Μέθοδος) από τον συνομιλητή του την αλήθεια/γνώση που είχε μέσα του αλλά δεν γνώριζε. Ο άνθρωπος δε μπορει να αναζητά αυτό που δε γνωρίζει γιατί τότε δεν ξέρει τί να αναζητήσει αλλά ούτε αυτό που γνωρίζει μπορεί να αναζητά γιατί το ξέρει ήδη. Ο άνθρωπος τίποτε νέο δε μαθαίνει, παρά μόνο παίρνει συνείδηση των όσων ήδη γνωρίζει. Η γνώση (μάθηση) είναι ανάμνηση (ενθύμιση) , υπάρχει λοιπόν η ανάμνηση μέσα μας...

Λογικό, ορθολογικό και φυσιολογικό

Νίκος Λυγερός - Λογικό, ορθολογικό και φυσιολογικό.
Σε κοινωνικό πλαίσιο αναφερόμαστε συχνά στην έννοια της κοινής λογικής, για να εκφράσουμε την άποψη της πλειοψηφίας. Επί του πρακτέου, όμως, η κοινή λογική δεν έχει καμιά σχέση με τη λογική. Στην πραγματικότητα για να καταλάβουμε πόσο επικίνδυνη είναι η κοινή λογική αρκεί να θυμηθούμε την πρόταση του Ionesco: «Όταν βρίσκομαι στην πλειοψηφία, ανησυχώ.» Διότι η πλειοψηφία, αν και παράγει ένα δημοκρατικό πλαίσιο, δεν εφαρμόζεται αποτελεσματικά ως δομή στο πεδίο της γνώσης. Διότι συχνά για τα πολύπλοκα προβλήματα η πλειοψηφία που αντιπροσωπεύει τη μάζα της κοινωνίας δεν έχει άποψη. Στην πορεία όμως, αυτό ονομάζεται φυσιολογική κατάσταση, διότι πάνω κάτω όλοι συμφωνούν ότι έχουν την ίδια άποψη για ένα θέμα, ακόμα και αν αυτή η άποψη είναι άσχετη. Έτσι αυτό που ονομάζουμε το φυσιολογικό είναι αυτό που δεν έχει αποκλίσεις. Το πρόβλημα όμως είναι ότι οι ιδέες που αποτελούν καινοτομίες είναι εκ φύσης ιδέες που αποκλίνουν από το μέσο όρο. Στην θεωρία παιγνίων δίνουμε έμφαση στο ορθολογικό όσον αφορά στην συμπεριφορά των παικτών σε φάση παιγνίου και γενικότερα μιλούμε για ορθολογική συμπεριφορά. Κάποτε πρέπει να αντιληφθούμε ότι μόνο το ορθολογικό και το λογικό μπορούν να παράγουν ένα έργο καινοτόμο. Και στον τομέα της επιστήμης αλλά και στον τομέα της τέχνης το φυσιολογικό παράγει απλώς τον συντηρητισμό και παίζει με την επανάληψη του παρόντος, γιατί δεν επιδιώκει την καινοτομία μέσω των μη αναστρέψιμων πράξεων. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να υπάρξει εξέλιξη, διότι οι αλλαγές φάσεων είναι παντελώς απούσες. Σε αυτό το πεδίο μπορούμε να αντιληφθούμε πόσο μη φυσιολογικοί είναι ο "Ηλίθιος" κι ο "Μικρός Πρίγκιπας" σε σχέση με το περιβάλλον και πόσο η δράση τους είναι καινοτόμα και αλλάζει ριζικά τα δεδομένα, ακόμα κι αν ο Πρίγκιπας δεν είναι προετοιμασμένος για να εξελιχθεί. Η ύπαρξή τους είναι αντίσταση αλλά αυτό δεν επαρκεί για να δημιουργήσει ανθρώπινη επανάσταση και κατά συνέπεια αναζητούν, επιθυμούν και πετυχαίνουν διαλόγους ανθρώπινους και οριακούς, διότι αποτελούν ακραίες ανθρώπινες σχέσεις. Χάρη σε αυτούς οι ήρωες μπορούν ν’ αλλάξουν τα πάντα αν αποφασίσουν ότι μπορούν να το κάνουν, διότι δεν είναι φυσιολογικοί, αλλά αποκλειστικά λογικοί με τα δεδομένα της επόμενης πραγματικότητας.

Πηγή