Θέματα φιλοσοφικά, επιστημονικά, κοινωνικά, ψυχολογικά, για τον άνθρωπο. Νευροεπιστήμες, εγκέφαλος,συνείδηση και νοημοσύνη. Νίκος Λυγερός.

Όλες οι ανθρώπινες έννοιες είναι προβολές του ανθρώπινου πνεύματος γι'αυτό σε τελική ανάλυση πολλές φορές είναι απατηλές. Δεν βλέπουμε την πραγματικότητα , την αντιλαμβανόμαστε (όπως νομίζουμε εμείς πως είναι). Ο,τι βλέπουμε είναι μια ερμηνεία της πραγματικότητας, που βασίζεται σε υποκειμενικά, ελαττωματικά ή προκατειλημμένα παραδείγματα. Αυτό έχει επιπτώσεις όχι μόνο στο πώς καταλαβαίνουμε τον κόσμο, αλλά και πώς καταλαβαίνουμε τους ανθρώπους... Όταν κάποτε ρώτησαν τον Ηράκλειτο πώς γνωρίζει όσα γνωρίζει απάντησε: «ερεύνησα τον εαυτό μου». Όμως δεν αρκεί μόνο η αυτογνωσία, χρειάζεται και η εμπάθεια... O Σωκράτης, μέσω της μεθόδου διαλόγου που είχε αναπτύξει, εκμαίευε (εξ ου και Μαιευτική Μέθοδος) από τον συνομιλητή του την αλήθεια/γνώση που είχε μέσα του αλλά δεν γνώριζε. Ο άνθρωπος δε μπορει να αναζητά αυτό που δε γνωρίζει γιατί τότε δεν ξέρει τί να αναζητήσει αλλά ούτε αυτό που γνωρίζει μπορεί να αναζητά γιατί το ξέρει ήδη. Ο άνθρωπος τίποτε νέο δε μαθαίνει, παρά μόνο παίρνει συνείδηση των όσων ήδη γνωρίζει. Η γνώση (μάθηση) είναι ανάμνηση (ενθύμιση) , υπάρχει λοιπόν η ανάμνηση μέσα μας...

Κάθε νέα δυνατότητα που έχει η ύπαρξη, ακόμα και η λιγότερο πιθανή, μεταμορφώνει ολόκληρη την ύπαρξη

Κάθε νέα δυνατότητα που έχει η ύπαρξη, ακόμα και η λιγότερο πιθανή, μεταμορφώνει ολόκληρη την ύπαρξη
Υπάρχει η δόξα πριν και μετά την εφεύρεση της φωτογραφίας. Του τσέχου βασιλιά Βάτσλαβ, τον 14ο αιώνα, του άρεσε να συχνάζει στα πανδοχεία της Πράγας και να φλυαρεί με τους ανθρώπους του λαού, άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Ο πρίγκιπας Κάρολος της Αγγλίας δεν έχει καμιά εξουσία, καμιά ελευθερία, αλλά έχει τεράστια αξία: ούτε στο παρθένο δάσος ούτε στην μπανιέρα του που είναι κρυμμένη στο δέκατο έβδομο υπόγειο ενός μπούνκερ δεν μπορεί να ξεφύγει από τα μάτια που τον κυνηγούν και τον αναγνωρίζουν. Η δόξα καταβρόχθισε όλη την ελευθερία του, και τώρα ξέρει: μόνο τα απολύτως αναίσθητα πνεύματα μπορούν σήμερα να συγκατατεθούν και να σέρνουν εκούσια πίσω τους την κατσαρόλα της διασημότητας.

Εσείς τώρα λέτε πως, αν αλλάζει ο χαρακτήρας της δόξας, αυτό ούτως η άλλως αφορά μόνο κάποιους προνομοιούχους. Κάνετε λάθος. Δίοτι η δόξα δεν αφορά μόνο τους διάσημους, αφορά τους πάντες. Σήμερα οι διάσημοι βρίσκονται στις σελίδες των περιοδικών, στις οθόνες της τηλεόρασης, κατακλύζουν τη φαντασία των πάντων. Και οι πάντες απασχολούνται, έστω και στα όνειρα τους, με τη δυνατότητα να γίνουν αντικείμενο μιας παρόμοιας δόξας (όχι της δόξας του βασιλιά Βάτσκαβ ο οποίος σύχναζε στα καπηλειά, αλλά του πρίγκιπα Καρόλου που κρύβεται μες στην μπανιέρα του στο δέκατο έβδομο υπόγειο). Αυτή η δυνατότητα ακολουθεί σαν σκιά τον καθένα και αλλάζει τον χαρακτήρα της ζωής του. Διότι (κι αυτός είναι άλλος ένας πασίγνωστος, στοιχειώδης ορισμός των υπαρξιακών μαθηματικών) κάθε νέα δυνατότητα που έχει η ύπαρξη, ακόμα και η λιγότερο πιθανή, μεταμορφώνει ολόκληρη την ύπαρξη.

Πηγή: Μίλαν Κούντερα, Η βραδύτητα, Μετάφραση Σεραφείμ Βελέντζας, Εστία